Materiał siewny – na co zwrócić uwagę podczas zakupu?
Wykorzystanie przez producentów rolnych kwalifikowanego materiału siewnego uzależnione jest od wielu czynników, z których największe znaczenie mają aspekty ekonomiczne, takie jak cena oraz opłacalność i dochodowość produkcji. Na co należy zwrócić uwagę podczas zakupu materiału siewnego? Jaki powinien być materiał siewny? Na jakich warunkach producent rolny może wysiewać odmiany pochodzące z własnego zbioru?
Kwalifikowany materiał siewny, a jakość plonów
Materiał siewny stanowi najważniejszy element produkcji roślinnej, który jest nie do zastąpienia. To nośnik postępu biologicznego, wynikającego z pracy hodowlanej i wprowadzenia do uprawy nowych odmian roślin, charakteryzujących się określonymi właściwościami. Materiał siewny może wydawać zadowalający jakościowo i wielkościowo plon w określonych warunkach środowiskowych.
Co wpływa na wartość materiału siewnego?
Na wartość materiału siewnego wpływają trzy cechy – biologiczne, fizykochemiczne i genetyczne.
Materiał siewny cechy biologiczne – żywotność i zdrowotność.
Z nasion o obniżonej zdolności i energii do kiełkowania wyrastają słabsze rośliny, bardziej podatne na szkodniki, choroby czy przymrozki i wymarzanie.
Cechy fizykochemiczne – wielkość, kształt, barwa, MTZ lub inaczej MTN czyli zdolność kiełkowania i masa 1000 ziaren lub nasion. Właściwości fizykochemiczne świadczą o dojrzałości oraz umożliwiają zwiększoną precyzję wysiewu.
Cechy genetyczne – świadczą o czystości odmianowej.
Kwalifikowany materiał siewny – trzy najważniejsze korzyści ze stosowania
- Stosowanie kwalifikowanego materiału siewnego istotnie wpływa na wzrost plonowania roślin, który jest możliwy przy zastosowaniu odpowiedniej technologii uprawy.
- Gwarantowana jakość materiału siewnego, która wynika z przepisów prawnych.
- Możliwość skorzystania z dopłat do materiału siewnego w wysokości – stan na marzec 2023 roku:
- 65 zł/ha – w przypadku zbóż i mieszanek zbożowych
- 115 zł/ha – w przypadku roślin strączkowych
- 350 zł/ha – w przypadku ziemniaków
Na co zwrócić uwagę podczas zakupu kwalifikowanego materiału siewnego?
Etykiety i plomby
Każde opakowanie materiału siewnego powinno posiadać etykietę nasienną zawierającą informację m.in. o gatunku, odmianie, kategorii oraz numerze partii. Dodatkowo, opakowanie powinno być zabezpieczone w sposób trwały, uniemożliwiający jego otworzenie bez uszkodzenia.
Sprzedawca
Każdy podmiot zajmujący się obrotem materiałem nasiennym musi być wpisany do ewidencji Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN).
Faktura
Dokument zakupu umożliwia ubieganie się o dopłaty. Zawsze należy zweryfikować, czy na fakturze znajdują się wszystkie niezbędne informacje.
W przypadku odmowy wystawienia faktury przez sprzedawcę istnieje duże prawdopodobieństwo, że materiał siewny nie jest oryginalny.
Materiał siewny. Wysiew odmiany pochodzącej z własnego zbioru, a wyłączne prawo hodowcy do odmiany
Wyłączne prawo hodowcy do odmiany, jest to ochrona prawna odmian roślin, na podstawie której tylko hodowca posiadający wyłączne prawo do danej odmiany może m.in. wytwarzać, rozmnażać, sprzedawać oraz zbywać w inny sposób jej materiał siewny.
Wykonywanie tych czynności, przez inny podmiot niż hodowca, jest możliwe wyłącznie za zgodą tego hodowcy i na warunkach umowy licencyjnej. W związku z tym, za naruszenie należy uznać siew niekwalifikowanego materiału siewnego odmiany chronionej, zakupionego na przykład na targowisku.
Jak również siew materiału odmiany chronionej pochodzącego z własnego zbioru bez dokonania opłaty za odstępstwo rolne.
