Szczwół plamisty – niepozorny i niebezpieczny chwast
Szczwół plamisty (Conium maculatum) nazywany potocznie świńską wszą i psią pietruszką, to gatunek pospolity spotykany na łąkach, nieużytkach i miejscach ruderalnych. Niestety jednocześnie zachwaszcza pastwiska i pola. Jest konkurencją i rośliną toksyczną. Jak ją rozpoznawać i zwalczać?
Szczwół plamisty – krótka charakterystyka chwastu
Roślina jest zróżnicowana pod względem wysokości. W zależności od warunków osiąga od 60 do nawet 180 centymetrów wysokości. Tworzy grube, rozgałęzione pędy, które są puste w środku. Mają sinozieloną barwę z fioletowoczerwonymi plamami. Liście są pierzaste, mają kształt trójkątny lub trójkątnojajowaty.
Szczwół plamisty można pomylić z nacią pietruszki.
Szczwół to roślina dwuletnia zakwitająca w drugim roku. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Wytwarza baldachowate kwiatostany o średnicy do 15 centymetrów, złożone z drobnych, białych kwiatów. Po kwitnieniu wykształca rozłupnie (owocostan). Owoce są kuliste lub jajowate.
Dzikie rośliny należące do rodziny selerowatych są często mylone ze sobą. Szczwół najbardziej przypomina rybulę leśną, ale w przeciwieństwie do niej ma plamy na łodygach i wydziela nieprzyjemny, „mysi” zapach.
Szczwół plamisty – szkodliwość
Psia pietruszka czyli szczwół plamisty występujący na polu stanowi konkurencję dla roślin uprawnych, choć nie to jest największym zagrożeniem. Zanieczyszczenie jadalnego plonu czy paszy organami tej rośliny może być niebezpieczne.
Na pastwiskach to potencjalne zagrożenie dla zwierząt hodowlanych. Ze względu na gorzki smak i nieprzyjemny zapach raczej jest omijana, ale nie można całkowicie wykluczyć ryzyka zatrucia.
Szczwół plamisty to roślina silnie trująca.
Zawiera m.in. alkaloidy, w tym koniinę i cykutynę. Oba związki wpływają na układ nerwowy. Pierwsze objawy zatrucia to pieczenie w ustach i drętwienie nóg. Przy większym spożyciu dochodzi do paraliżu nerwów ruchowych lub porażenia ośrodka ruchowego.
Zwalczanie szczwołu plamistego
Pojawienie się szczwołu w uprawach rolnych czy miedzach może stanowić poważne zagrożenie. Dlatego warto nauczyć się rozpoznawać tę roślinę, podobnie, jak i innych trujących przedstawicieli tej rodziny.
Zwykle w danych miejscach pojawiają się pojedyncze egzemplarze, dlatego najlepiej je usuwać ręcznie, koniecznie w grubych, ochronnych rękawicach.
W sprzedaży brakuje pestycydów dedykowanych szczwołowi. Chcąc wyeliminować chwast stosuje się herbicydy totalne zawierające glifosat. Zabiegi należy wykonywać wieczorem, po oblocie pszczół. Trzeba zachować BHP i kierować się instrukcją opracowaną przez producenta. To w pewnym stopniu ograniczy szkodliwość środka dla środowiska naturalnego.
