Uprawa kalafiora – wszystko, co powinieneś o niej wiedzieć

Warzywa

Uprawa kalafiora nie należy do najłatwiejszych. Kalafior wymaga stałej uwagi i spełnienia szeregu wysokich wymagań dotyczących warunków klimatycznych, glebowych oraz wodnych. Przeważnie kalafior jest uprawiany z rozsady, a sam dobór odmian zależy od planowanego kierunku produkcji, możliwości zbioru oraz odporności na szkodniki i choroby. Przed rozpoczęciem uprawy kalafiora należy wziąć pod uwagę kilka istotnych elementów. Jakich? Zapraszamy do lektury artykułu.

Uprawa kalafiora – wymagania klimatyczne

Kalafior jest gatunkiem zimnolubnym. W naszym klimacie najlepiej rośnie i plonuje w temperaturach w zakresie 15–20˚C oraz wysokiej wilgotności powietrza. Gdy temperatura spada poniżej 10˚C, młode rośliny zaczynają przejawiać proces jarowizacji, co skutkuje tworzeniem bardzo małych, rozproszonych róż o niewielkiej wartości handlowej.

Natomiast temperatury powyżej 25˚C sprzyjają bujnemu wzrostowi liści oraz hamowaniu tworzenia się róż. Młode siewki i rozsada są wrażliwe na przemarzanie. Z kolei prawidłowo zahartowana starsza rozsada znosi przymrozki nieprzekraczające nawet -5˚C.

Wymagania świetlne kalafiora

W początkowym okresie rozwoju kalafior wymaga dobrych warunków świetlnych. W trakcie tworzenia się rozsady niedostatki światła powodują jej wybieganie. Natomiast w gruncie kalafior wymaga ochrony przed światłem, gdyż pod jego wpływem wytworzone róże żółkną lub fioletowieją.

Wymagania wodne

Kalafior jest rośliną o płytkim systemie korzeniowym oraz wysokich wymaganiach wodnych, przez co dla osiągnięcia wysokiego plonu, konieczne jest nawadnianie. Najwyższe zapotrzebowanie na wodę przypada na okres zawiązywania i dorastania róż. Nawadnianie musi być prowadzone racjonalnie. Nadmiar wody powoduje drobnienie róż, a jej niedobór prowadzi do obniżenia masy róż oraz zwiększenia udziału róż przebarwionych, ziarnistych i omszonych.

Uprawa kalafiora – wymagania glebowe

Kalafior posiada wysokie wymagania glebowe. Pod uprawę powinno się wybierać gleby żyzne, próchnicze, w wysokiej kulturze oraz przewiewne. Preferowane są czarnoziemy, czarne ziemie, gleby piaszczysto-gliniaste, mady nadrzeczne, lessy i strukturalne bielice.

Dla upraw średnio późnych i późnych mogą nadawać się gleby torfowe o uregulowanych stosunkach wodnych. Niezalecane są gleby ciężkie, zimne i kwaśne. Niskie pH gleby zwiększa podatność roślin na choroby, w tym kiłę kapusty. Odczyn pH gleby pod uprawę kalafiora powinien oscylować w przedziale 6,5–7,3 dla gleb mineralnych oraz 6,0–6,5 dla gleb torfowych.

Przeczytaj także:

Chowacze w warzywach kapustnych – jak skutecznie je zwalczać?

Przedplon w uprawie kalafiora

Uprawa kalafiora oraz innych roślin należących do rodziny krzyżowych, na tym samym polu nie powinna odbywać się częściej, niż co cztery lata. Zalecanymi przedplonami są m. in. bób, groch, cebula, pszenica, owies, ziemniaki, gryka, lucerna oraz marchew.

Wymagania pokarmowe – uprawa kalafiora

Ze względu na szybkie tempo wzrostu w krótkim czasie, kalafior jest jednym z warzyw o największych potrzebach pokarmowych. Odmiany późne odznaczają się wyższymi wymaganiami pokarmowymi.

Dla uzyskania plonu wynoszącego 25 ton róż na hektar, roślina pobiera z gleby około 400 kg K₂O, 320 kg N, 110 kg P₂O₅ oraz 25 kg MgO.

Optymalny zakres składników pokarmowych w glebie powinien wynosić (w mg/dm³):

• Odmiany wczesne:
  • Azot: 105–120
  • Fosfor: 50–60
  • Potas: 160–190
  • Magnez: 45–55
  • Wapń: 1000–1500
• Odmiany późne:
  • Azot: 120–135
  • Fosfor: 60–70
  • Potas: 190–220
  • Magnez: 65–75
  • Wapń: 1000–1500

Spośród mikroelementów kalafior wykazuje niską tolerancję na niedobory molibdenu i boru.

Uprawa kalafiora – molibden

Niedobór molibdenu prowadzi do redukcji blaszek liściowych tzw. biczykowatości liści, zahamowania wzrostu roślin oraz niewykształcania się róży. Deficyty molibdenu występują na glebach kwaśnych.

Uprawa kalafiora – bor

Niedobór boru w uprawie kalafiora prowadzi do brunatnienia róż kalafiora oraz jamistości głąba. Brunatnienie róż kalafiora objawia się powstawaniem brązowych plam, które z czasem zaczynają gnić. Z kolei jamistość głąba, jak nazwa wskazuje, polega na wykształcaniu się pustych komór wewnątrz głąba.

Dobór odmian kalafiora

Odmiany kalafiora różnią się pomiędzy sobą takimi cechami jak kształt, wielkość, barwa róż i liści, jak również zwięzłość róży oraz tolerancja na niekorzystne warunki klimatyczno-uprawowe oraz agrofagi.

Dobór odmian wykorzystanych do uprawy powinien być podyktowany m. in. planowanym kierunkiem produkcji, możliwościami zbioru i składowania oraz odpornością na choroby i szkodniki.

W zależności od długości okresu wegetacji odmiany kalafiora dzieli się na cztery grupy:

• wczesne – okres wegetacji wynosi od 50 do 70 dni – uprawy przyspieszone pod osłonami lub wcześnie na polu
• średnio wczesne – okres wegetacji wynosi od 70 do 80 dni – uprawiane głównie na opóźniony zbiór wiosenny
• średnio późne – okres wegetacji wynosi od 80 do 90 dni – uprawiane głównie na zbiór jesienny, niekiedy na zbiór letni
• późne – okres wegetacji wynosi od 90 do 110 dni – uprawiane na zbiór jesienny
• wysiew rozsady

Termin wysiewu kalafiora uzależniony jest od jego odmiany. Odmiany wczesne, które są uprawiane pod tunelami i przeznaczone do bardzo wczesnego zbioru, powinny być wysiewane w marcu.

Odmiany wczesne, uprawiane na włókninie, powinny być wysiewane w pierwszej połowie kwietnia.

Średnio wczesne uprawy kalafiora, przeznaczone na letni zbiór, powinny być wysiewane od końca kwietnia do końca maja.

Natomiast odmiany średnio późne i późne, które są przeznaczone na jesienny zbiór, powinny być wysiewane od końca czerwca do pierwszej dekady lipca.

Szkodniki w uprawie kalafiora

Uprawa kalafiora wymaga odpowiedniej kontroli pod kątem występowania szkodników. Ich szkodliwość może objawiać się na różne sposoby, w tym:

• Uszkodzenie liści – niektóre szkodniki, w tym mączlik warzywny, mszyca kapuściana, piętnówka kapustnica, tantniś krzyżowiaczek, bielinki i pchełki, żerując na liściach kalafiora powodują ich deformacje, żółknięcie, zasychanie lub uszkodzenia w postaci dziur lub gołożerów. Tego typu uszkodzenia prowadzą do ograniczenia powierzchni asymilacyjnej i zaburzeń jej wzrostu i rozwoju. Osłabienie roślin negatywnie wpływa na ich zdolność do wytwarzania zdrowych i pełnowartościowych róż.
• Uszkodzenia korzeni i szyjki korzeniowej – powodowane są przez niektóre szkodniki, w tym śmietkę kapuścianą i rolnice. Uszkodzenia i podcinanie szyjki korzeniowej prowadzi do przewracania się roślin. Rośliny z uszkodzonymi korzeniami są osłabione.
• Uszkodzenia róż – takie szkodniki jak bielinek rzepnik, piętnówka kapustnica, śmietka kapuściana mogą wgryzać się do róż kalafiora, w których drążą głębokie, zanieczyszczone odchodami chodniki. Uszkodzone rośliny tracą wartość handlową i nie nadają się do przechowywania. Szybko gniją.
• Przenoszenie chorób – mszyca kapuściana stanowi wektor przenoszący wirusa mozaiki kalafiora (CaMV).

Uprawa kalafiora – zwalczanie szkodników

W zwalczaniu szkodników w uprawie kalafiora istotny jest systematyczny i szczegółowy monitoring upraw oraz podejmowanie działań o charakterze profilaktycznym.

Zwalczanie chemiczne prowadzone jest po przekroczeniu przez szkodnika progu zagrożenia. Poniżej tabela określająca próg zagrożenia dla poszczególnych szkodników.

Niechemiczne metody ochrony kalafiora

Zgodnie z przepisami dotyczącymi integrowanej produkcji roślin, producenci muszą stosować metody niechemiczne ochrony kalafiora, z możliwością uzupełnienia ich metodami chemicznymi.

Duże znaczenie mają tu m.in.:

• lokalizacja plantacji,
• jej izolacja przestrzenna,
• właściwy płodozmian,
• odpowiednia uprawa mechaniczna gleby,
• racjonalne nawożenie
• redukcja zachwaszczenia.

W walce ze szkodnikami, warto wykorzystywać metody biologiczne, które polegają na wykorzystaniu ich naturalnych wrogów szkodników.

Chemiczna ochrona kalafiora przed szkodnikami

Zalecana ochrona rozsady kalafiora przed szkodnikami polega na aplikacji preparatu Verimark® na paletach rozsadowych na trzy dni przed planowanym wysadzeniem roślin na pole. Verimark® stanowi w tej chwili jedyny dostępny na rynku produkt, który przez system korzeniowy zabezpiecza rośliny systemiczne.

Dzięki zawartości najnowszej generacji antanilowych diamidów -cyjanotraniliprolu, znanego pod nazwą handlową Cyazypyr®, Verimark® nie przekracza pozostałości i jest polecany w programach IPO.

Substancja ta znalazła również zastosowanie w ochronie upraw kalafiora na polu w postaci preparatu Benevia®. >>> SPRAWDŹ!<<<

Benevia® oddziałuje na różne fazy rozwojowe szkodników i zwalcza m.in. piętnówkę kapustnicę, tantnisia krzyżowiaczka, śmietkę kapuścianą, bielinki, mączlika warzywnego, błyszczkę jarzynówkę, światłówkę naziemnicę, bawełnówkę egipską oraz gnatarza rzepakowca.

Kalafior jest szczególnie pracochłonnym warzywem w uprawie. A końcowy wynik zbiorów w dużej mierze jest uzależniony od zmiennych warunków agrometeorologicznych. Nie bez znaczenia są też zwiększające się koszty siły roboczej. Jednak zapewnienie roślinom odpowiednich warunków wzrostu i rozwoju, w tym ochrony przed szkodnikami, stabilny popyt w krajowej podaży  i ze strony przetwórstwa oraz spadek powierzchni upraw tego warzywa, sprawia że w sezonie 2023 kalafior jest poszukiwanym towarem.

Pamiętaj!!!

Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie.

Przeczytaj także:

Kapusta głowiasta biała – uprawa krok po kroku