Termin siewu pszenicy ozimej – o tym należy pamiętać!
Termin siewu pszenicy ozimej ma duże, jak nie kluczowe znaczenie w późniejszych fazach wzrostu tego zboża. W Polsce panują warunki klimatyczne, które pozwalają na uprawę pszenicy ozimej praktycznie na całym obszarze, chociaż występują pewne różnice odmianowe tego zboża. Na wyraźne reakcje poszczególnych odmian pszenicy wpływają głównie zmienne warunki klimatyczne zimą. Chodzi zatem o mrozoodporność. O czym zatem należy pamiętać w przypadku terminu siewu pszenicy ozimej?
W Polsce dostępnych jest wiele odmian pszenicy ozimej, z których od kilku lat coraz częściej wysiewa się odmiany pochodzące z Europy Zachodniej. Pomimo, że są mało mrozoodporne, to jednak później w przemyśle spożywczym mają bardzo dobre parametry wypiekowe. Dzięki systemowi badań roślin uprawnych, w tym zbóż (system PDO), corocznie aktualizowana jest lista odmian sprawdzonych i dostosowanych do aktualnych potrzeb rolników na terenie kraju – również jeśli chodzi o ich warunki przezimowania. Odmiany te dają dobry plon i mają wysokie wartości technologiczne. Jednak nawet najlepsza odmiana pszenicy ozimej nie załatwi wszystkiego i przy jej wysiewie należy pamiętać o kilku ważnych kwestiach.
Odpowiednio przeprowadzona uprawa przedsiewna
Uprawa przedsiewna ma za zadanie umieścić wysiewane nasiona na jednakowej głębokości na zagęszczonym podłożu, oraz przykryć je cienką warstwą gleby o prawidłowej strukturze. W skład takich uprawek przedsiewnych wchodzi orka siewna i przedsiewne doprawienie roli.
Należy pamiętać, by orkę siewną robić najlepiej pługiem zagregowanym z broną lub wałem specjalnym, w terminie około 14-21 dni przed wysiewem pszenicy ozimej. Jeśli z różnych względów spóźnimy się, to taką orkę najpóźniej można wykonać bezpośrednio przed wysiewem pszenicy. Jednak wówczas konieczne jest zagęszczenie gleby wałem.
Jeżeli zdarzy się sytuacja, że zbiory przedplonu zostaną przeprowadzone przy optymalnej wilgotności gleby, to wtedy orkę siewną także należy wykonać w takich warunkach. Wtedy wystarczy orka na głębokość 15-18 cm. Tylko na polach mocno rozjeżdżonych w trakcie zbioru przedplonu i/lub silnie zachwaszczonych, zaleca się większą głębokość orki, do 25 cm.
Pamiętać przy tym należy, że to, jak przygotujemy glebę pod siew pszenicy ma bardzo duże znaczenie. Prawidłowy stan roli stworzy odpowiednie warunki do uzyskania wyrównanych wschodów, których konsekwencją będzie równomiernie zagęszczony łan pszeniczny, o korzystnej strukturze. To jest taki, który ma m.in. zbliżoną liczbę źdźbeł w każdej z roślin, podobną wysokość i prawidłowo wykształcone kłosy. Taki łan może wydać odpowiednio duży i dobrej jakości plon.
Niewłaściwa przedsiewna uprawa roli powoduje natomiast umieszczenie nasion w glebie na różnej głębokości, przez co zbyt głęboko wysiane nasiona zostają osłabione, mają opóźnione wschody – nawet o 5-7 dni – a ich część nadziemna może być silnie uszkadzana przez agrofagi.
Natomiast nasiona umieszczone zbyt płytko w glebie, z powodu szybkiego wysychania powierzchniowej warstwy gleby, często w ogóle nie kiełkują.
Przeczytaj również: Zwalczanie chwastów w zbożach – jesienią czy wiosną – co wybrać?
Odpowiedni dobór i przygotowanie nasion siewnych
Trzeba zwracać uwagę, by nasiona przeznaczone do siewu odznaczały się dobrym wyrównaniem, czystością minimum 98% oraz zdolnością kiełkowania minimum 90%. Ponadto, obecnie niezbędnym elementem agrotechniki, jest odpowiednie zaprawienie ziarna siewnego. Takie działanie skutecznie ogranicza występowanie wielu chorób i grzybów, m.in. głownię pyłową lub śmieć cuchnącą, które zwalcza się jedynie za pomocą tej metody. Tak więc jeśli do siewu użyjemy nasion niezaprawionych, to walka z powyższymi problemami będzie już niemożliwa.
Odpowiedni wysiew nasion
Siew nasion pszenicy ozimej, w zależności od wilgotności i zbitości gleby, powinno się wykonywać optymalnie na głębokość 2-4 cm, o rozstawie rzędów 8-5 cm.
By rośliny mogły rozwijać się prawidłowo, siew musi być równomierny i o jak największej odległości ziaren od siebie w rzędzie. Trzeba tu pamiętać zatem o zasadzie, że im większa gęstość siewu, tym mniejsza musi być rozstawa rzędów.
Obecnie zwykle stosuje się siew co 10-11 cm. Można też zastosować siewnik z redlicami do siewu rozproszonego, tworzącymi pasmo siewne zamiast rzędów siewnych. W praktyce, w przypadku pszenicy ozimej zwykle stosuje się wysiew kwalifikowanego materiału siewnego w liczbie 250-350 ziaren/m2. Przy czym wzrost tej liczby z 300 do 500 ziaren/m2, powoduje niewielkie różnice w plonie. Jednak przy terminowym siewie i na żyznej glebie, powoduje za to nadmierne zagęszczenie łanu i wszelkie niekorzystne konsekwencje z tym związane.
Właściwy termin siewu pszenicy ozimej
To bardzo ważny czynnik rzutujący w znacznym stopniu na plon i jakość uzyskanego ziarna. Dla plonowania pszenicy ozimej, najkorzystniejsze są siewy w drugiej i trzeciej dekadzie września. Nie wolno opóźniać wysiewu. Opóźniony np. do 10 października wysiew, może spowodować spadek plonu o 7-17%. I to tylko w przypadku kiedy plantacja zdoła przezimować normalnie. Przy ciężkich zimach spadek plonu będzie jeszcze większy.
Zmniejszyć skutki opóźnionego terminu siewu może jednak dobre zaopatrzenie słabiej ukorzenionych roślin we wszystkie składniki pokarmowe – odpowiednie nawożenie. Termin siewu pszenicy ozimej zależy jednak przede wszystkim od warunków klimatycznych panujących w danym regionie Polski.
Termin siewu pszenicy ozimej
Zaleca się następujące przedziały terminów siewu pszenicy ozimej, jednak zawsze należy pamiętać o siewie na początku podanych terminów:
- 5-20 września w północno-wschodniej części Polski
- 10-25 września w rejonie centralnym i południowo-wschodnim
- 15.09- 01.10 na zachodzie kraju
- 20.09-05.10 na Nizinie Śląskiej i nizinach nadmorskich
Odpowiednia ochrona roślin zaraz po siewie
Wyeliminuj konkurencję pszenicy ozimej, tak, aby dać zbożu jak najlepsze możliwe warunki do wzrostu. Dzięki eliminacji chwastów i wyborze odpowiedniego terminu siewu pszenicy dajemy roślinie najlepszy możliwy start na samym początku wegetacji.
Przeczytaj więcej o zwalczaniu chwastów w pszenicy ozimej:
Zwalczanie chwastów w pszenicy ozimej – 3 fakty, o których dużo osób zapomina
Interesujesz się tematem zwalczania chwastów? Zapoznaj się z artykułem, który znajdziesz tutaj>>