Stonka ziemniaczana – sprawdzone sposoby na legendarnego szkodnika
Szkodniki w uprawach polnych, to temat, który można skutecznie wyeliminować ze swoich problemów w gospodarstwie. Trzeba dobrze poznać wroga i wiedzieć jak skutecznie z nim walczyć. Stonka ziemniaczana Leptinotarsa decemlineata to główny szkodnik ziemniaka w Polsce. Jej chemiczne zwalczanie trwa już od ponad 50 lat, jednak stonka nadal poważnie zagraża ziemniakom. Aby zwalczyć tego legendarnego agrofaga trzeba dobrze go poznać!
Poznaj intruza – inny niż inne szkodniki
Stonka ziemniaczana to mały, owalny chrząszcz z rodziny stonkowatych, osiągający około jeden centymetr długości. Żeruje na psiankowatych. Stonka pojawiła się w Polsce w latach 40. XX w. Jej rodzime siedliska są w obu Amerykach. Globalny rozwój handlu sprawił jednak, że stonkę przywleczono do Europy.
Stonka ziemniaczana – płodna i żarłoczna
Stonka to szkodliwy owad inwazyjny, który bez odpowiednio skutecznego zwalczania powoduje spadek plonów ziemniaka nawet o sześćdziesiąt procent. Owad ten jest bardzo żarłoczny i płodny (dwa-trzy pokolenia w sezonie). Dorosła samica składa do ośmiuset, a nawet tysiąca pomarańczowych jaj na spodniej stronie liści, w skupiskach po dziesięć-trzydzieści sztuk Nowe pokolenie rozwija się przez około pięćdziesiąt dni.
Pierwszy masowy wysyp stonki przypada na czerwiec i lipiec. Faza przepoczwarzania larw i zimowanie owadów dorosłych, odbywa się w glebie. Larwy stonki żerując czynią najwięcej szkód od połowy czerwca, do końca lipca. W zależności od odmiany ziemniaka, rejonu kraju w którym jest uprawa, przebiegu pogody i dynamiki inwazji szkodnika – skuteczne zwalczanie stonki wymaga 1-3 zabiegów chemicznych. Konieczny jest też regularny monitoring, nawet po wykonanym zabiegu.
Kiedy może być już za późno?
Minimalne straty plonu szacuje się przy wystąpieniu na roślinie jednego złoża jaj lub piętnastu larw. Obecność sześćdziesięciu larw na jednej roślinie oznacza już poważne straty ekonomiczne. Należy szacować, że zniszczenie powierzchni liści powyżej piętnastu procent, może powodować straty plonu do dwudziestu ośmiu procent, czyli około siedem ton na hektar.
Zwalczamy ziemniaczane szkodniki
Zwalczanie stonki od początku jej pojawienia się w Polsce, polega głównie na stosowaniu środków chemicznych. W innych krajach Unii Europejskiej dozwolone jest stosowanie wielu środków opartych na naturalnej pyretrynie, azadyrachtynie, grzybie owadobójczym Beauveria bassiana i spinosadzie.
Do zwalczania stonki w Polsce zaleca się obecnie (czerwiec 2014) trzydzieści insektycydów, opartych na dwudziestu substancjach aktywnych, z których każda działa trochę inaczej na owady. Z wyjątkiem inhibitora chityny (teflubenzuron), pozostałe insektycydy są neurotoksynami, działającymi na trzy sposoby. Wszystkie jednak działają kontaktowo i żołądkowo, gdy owad fizycznie zetknie się z substancją aktywną lub ją zje.
Stonka niestety uodporniła się na starsze, od dawna stosowane substancje aktywne, należące do grup związków fosforoorganicznych, karbaminianów, pyretroidów, i pochodnych nereistoksyny. Dlatego środki z tych grup chemicznych stały się obecnie mało popularne wśród hodowców ziemniaka. Jednak to błąd, gdyż nie powinno się nadużywać środków na które stonka jeszcze nie nabyła odporności. Przy niewielkiej inwazji oraz w fazach początkowych inwazji, powinno się zatem stosować stare środki chemiczne, które nadal mogą redukować szkody i chronić plony.
Skutecznie i korzystnie cenowo
Najpopularniejszymi środkami do zwalczania stonki ziemniaczanej w Polsce, są powierzchniowoczynne insektycydy z grupy pyretroidów. Rolnicy cenią sobie pyretroidy za atrakcyjny stosunek skuteczności do ceny. Środki te mają szybkie, chociaż krótkotrwałe działanie, trzy-pięć dni. W związku z tym, stosując pyretroidy, trzeba precyzyjnie ustalać właściwy moment zabiegu, a ewentualnie, w razie konieczności powtarzać go środkiem z innej grupy chemicznej.
Skutecznym i sprawdzonym produktem do zwalczania stonki ziemniaczanej, oferowanym przez koncern FMC jest Coragen® 200 SC >>.
Przeczytaj więcej na temat produktów FMC na: insektycydy
Pięć powodów, dla których warto wybrać Coragen® 200 SC
Po wycofaniu neonikotynoidów (tiametoksam został usunięty z rynku) Coragen® 200 SC odpowiedział na potrzeby rolników.
Insektycyd Coragen® 200 SC przede wszystkim:
-
- działa na chrząszcze i larwy (larwy giną po zjedzeniu otoczki jaj opryskanych) nawet do trzech tygodni po zastosowaniu;
- jest wysoce i długotrwale skuteczny już od 50 ml/ha;
- sprawdza się nawet wtedy, gdy stonka ziemniaczana uodporniła się na pyretroidy;
- działa również podczas wyższych temperatur (w porównaniu z pyretroidami);
- nie jest szkodliwy dla środowiska i owadów pożytecznych.