Sucha zgnilizna kapustnych – o chorobie
Sucha zgnilizna kapustnych jest jedną z najgroźniejszych chorób grzybowych zagrażających światowej produkcji rzepaku. Może pojawić się jesienią, tuż po wschodach, ale faktycznie zagraża roślinom przez cały okres ich wegetacji. Straty w plonie spowodowane przez suchą zgniliznę kapustnych mogą wynieść nawet tonę nasion z hektara. Skąd się bierze sucha zgnilizna kapustnych? Jak jej zapobiegać, a jak skutecznie zwalczać?
Co wywołuje suchą zgniliznę kapustnych?
Suchą zgniliznę kapustnych powodują dwa gatunki grzybów Leptosphaeria maculans oraz Leptosphaeria biglobosa. Chociaż oba patogeny infekują rzepak, to L. maculans uznawany jest za silniej patogeniczny. Głównym źródłem porażenia roślin są zarodniki pochodzące z resztek pożniwnych z poprzedniego sezonu wegetacyjnego. Zarodniki przenoszone są przez wiatr na znaczne odległości, a kiełkują na powierzchni roślin w warunkach wysokiej wilgotności.
Sucha zgnilizna kapustnych – objawy choroby
Pierwsze symptomy choroby mogą pojawić się już jesienią na siewkach rzepaku ozimego. Objawy mają postać przewężenia szyjki korzeniowej lub nekrozy. Grzyb L. biglobosa powoduje na liściach roślin, pędzie głównym i rozgałęzieniach bocznych rozległe, brązowe lub szare plamy, z widocznymi czarnymi zarodnikami.
Z kolei L. maculans powoduje brązowe lub brunatnobrązowe plamy z czarnymi owocnikami w okolicy podstawy łodygi. Infekcje pędów rzepaku prowadzą do zaburzeń w przewodzeniu wody i składników pokarmowych, co osłabia rośliny i powoduje ich wyleganie.
Jak zapobiegać?
Skuteczne zapobieganie występowaniu suchej zgnilizny kapustnych wymaga zastosowania działań obejmujących:
- płodozmian
- niszczenie resztek pożniwnych
- izolację przestrzenną plantacji
- właściwą głębokość i normę wysiewu
- racjonalne nawożenie
- dobór odmian o zwiększonej odporności na choroby grzybowe
Sucha zgnilizna kapustnych – monitoring plantacji i progi szkodliwości
Monitoring upraw pod kątem suchej zgnilizny kapustnych powinien być prowadzony wiosną oraz jesienią. Jesienią, co najmniej raz w tygodniu w fazie 2–8 liści. Natomiast wiosną w fazie formowania łodygi. W tym celu wybiera się od 4 do 6 losowych punktów plantacji i ocenia po 25 roślin w każdym.
Sygnałem do przeprowadzenia zabiegu jesiennego jest stwierdzenie od 10 do 20 proc. roślin z obawami choroby, zaś wiosennego 10–15 proc. porażonych roślin.
Sucha zgnilizna kapustnych – zwalczanie chemiczne
Zapobiegawczo i interwencyjnie do ochrony upraw przed suchą zgnilizną kapustnych wykorzystuje się fungicydy, które zawierają substancje czynne z grupy triazoli – difenokonazol oraz tebukonazol, takie jak np. Maxior <<< SPRAWDŹ. Fungicyd Maxior przeznaczony do stosowania zarówno jesienią, jak i wiosną, w uprawach rzepaku ozimego i jarego, a także w uprawach rzepiku ozimego oraz gorczycy sarepskiej, białej i czarnej. Preparat nie tylko skutecznie zwalcza suchą zgniliznę kapustnych, ale również zastosowany jesienią poprawia zimotrwałość roślin, a wiosną znacząco wzmacnia łodygi.
