Fuzariozy zbóż. 5 rzeczy które musisz o nich wiedzieć!
Fuzariozy zbóż, powodowane przez grzyby z rodzaju Fusarium, mogą występować przez cały okres wegetacyjny roślin. Niektóre z nich prowadzą do znacznego spadku plonu, inne przyczyniają się również do pogorszenia jakości ziarna oraz jego skażenia mykotoksynami. To ostatnie jest najbardziej dotkliwe, gdyż dyskwalifikuje ziarno jako produkt spożywczy oraz paszę. Aby zapobiec postępującym infekcjom roślin konieczna jest stała ich obserwacja oraz szybka reakcja.
1. Fuzariozy zbóż – nie wszystkie w skutkach takie same
Furazyjna zgorzel przedwschodowa oraz powschodowa, jak również furazyjna zgorzel źdźbła oraz fuzarioza liści prowadzi do znacznego obniżenia plonu ziarna, przekraczającego nawet 60%. Zaś fuzarioza kłosów, oprócz spadku plonu, może doprowadzać do pogorszenia jakości ziarna oraz jego skażenia mykotoksynami. Zainfekowanie ziarniaków prowadzi do pogorszenia niektórych ich cech fizycznych oraz parametrów technologicznych, co z kolei pogarsza wartość wypiekową uzyskanej z nich mąki.
2. Fuzarioza kłosa – powoduje ją wiele gatunków grzybów
Fuzarioza kłosa może być powodowana przez kilkanaście grzybów z rodzaju Fusarium. Różnią się one wymaganiami klimatycznymi, momentem rozpoczęcia infekcji (różne fazy kwitnienia zbóż) oraz tworzonymi mykotoksynami.
3. Dominujące w Polsce gatunki Fusarium
Ze względu na ogólny wysoki udział w ostatnich latach kukurydzy jako przedplonu dla pszenicy obserwuje się wysoki udział w próbkach roślin takich gatunków Fusarium jak: F. graminearum, F. culmorum, F. avenaceum. Wymienione patogeny znajdują się na łodygach i kolbach kukurydzy oraz na powierzchni gleby w postaci strzępek. W sprzyjających warunkach atmosferycznych uwalniają znaczne ilości zarodników szerzących infekcje. Natomiast w próbkach ziarna obserwowanymi dominującymi gatunkami grzybów z rodzaju Fusarium są: F.avenaceum, F. culmorum, F. graminearium oraz F. poe.
Jeszcze więcej informacji na ten temat znajdziesz w artykule: Fuzarioza liści i kłosa – Jaki ma wpływ na zbiory zbóż?
4. Zwalczanie fuzariozy zbóż
Zwalczanie fuzariozy zbóż nie jest zadaniem łatwym. Najczęściej na podjęcie decyzji i wykonanie zabiegu o wysokiej skuteczności producenci rolni mają niewiele czasu. Ponad to wybór odpowiedniego systemu ochrony zbóż musi być skorelowany z takimi czynnikami jak warunki meteorologiczne, odmiana uprawianej rośliny, czy rodzaj przedplonu.
5. W trosce o zdrowy kłos
Fuzarioza kłosów atakuje nie tylko pszenicę, ale również jęczmień i żyto. W początkowej fazie infekcji miejsce porażenia przybiera postać wodnistej, jasnej plamy, która z czasem ciemnieje. W dalszym przebiegu choroby porażone kłosy pokrywają się białymi strzępkami, a grzyby infekują mykotosynami ziarno.
Zastosowanie insektycydów może stanowić jedyny ratunek dla uprawy.
