Wymagania rzepaku ozimego. Co ma największe znaczenie w uzyskaniu wysokich plonów?

Uprawy polowe

Rzepak ozimy uchodzi za jedną z najważniejszych roślin oleistych uprawianych w naszym kraju. Powierzchnia uprawy zajmuje około 900 tys. hektarów a średni plon wynosi 2,7-4t/ha. Uprawa wymaga jednak nakładów pracy i inwestycji. Duże znaczenie w uzyskaniu wysokich plonów ma zapewnienie możliwie jak najlepszych warunków. Jakie są wymagania rzepaku ozimego? O czym należy pamiętać i na czym powinniśmy się skupić podczas uprawy?

Wybór dobrego miejsca na założenie plantacji rzepaku ozimego a później odpowiednie przygotowanie gleby może znacznie ograniczyć późniejsze zabiegi pielęgnacyjne. Ze względu na wyższą opłacalność większość rolników decyduje się na siew rzepaku ozimego. Rzepak jary daje średnio o 25-40% mniejszy plon i jest uprawiany sporadycznie, częściej po surowych zimach.

Przeczytaj także:

Dlaczego łagodna zima sprzyja szkodnikom i chwastom w rzepaku?

Stanowisko i temperatura

Rzepak powinno się uprawiać w miejscu słonecznym. Roślina lubi wilgotny klimat i lepiej plonuje w rejonie nadmorskim, gdzie wilgotność powietrza jest wyższa. Dla wysokiego plonowania roczne opady powinny przekraczać 525 mm. Jesienią rzepak potrzebuje około 60-75 dni z temperaturą powyżej 5°C. Wytrzymuje mrozy do -15°C, pod okrywą śnieżną nawet do -30°C.

Wymagania glebowe

Rzepak radzi sobie na słabszych typach gleb, ale dla dobrej opłacalności plantacji zaleca się wybierać podłoża żyzne i próchnicze. Najlepiej plonuje na kompleksie pszennym bardzo dobrym i żytnim bardzo dobrym, kolejno pszennym dobrym, żytnim dobrym oraz pszennym górskim. Na glebach klasy V i VI powinno się zrezygnować z uprawy. Minimalny odczyn gleby wynosi 6,0, przy niższym rośliny nie wykształcają prawidłowego, silnego systemu korzeniowego. Rzepak często jest siany w ramach przerwania monokultury zbóż. Na danym stanowisku powinno się go uprawiać nie dłużej niż dwa lata, potem konieczna jest przerwa (zmęczenie gleby, większe ryzyko wystąpienia chorób i szkodników).

Składniki pokarmowe

Rzepak ma duże wymagania pokarmowe, w szczególności dotyczy to azotu i potasu. Wymaga nawożenia jeszcze w okresie jesiennym. W tabeli przedstawiono średnie zapotrzebowanie głównych składników pokarmowych potrzebne do wyprodukowania 1 tony nasion (w kg/t). Oczywiście nie można przy tym bagatelizować roli mikroelementów.