Uprawa żyta ozimego krok po kroku
Dużą zaletą uprawy żyta ozimego jest brak dużych nakładów finansowych przeznaczonych na ten rodzaj produkcji. Żyto jest zbożem o niewielkich wymaganiach glebowych oraz cieplnych. Dzięki dobrze rozwiniętemu systemowi korzeniowemu ma mniejsze wymagania wodne od pozostałych gatunków zbóż. Sprawdź czy wiesz jak powinna wyglądać uprawa żyta ozimego krok po kroku.
Uprawa żyta ozimego – wszystko, o czym musisz pamiętać
1. Wymagania glebowe i dobór odpowiedniego stanowiska
Zazwyczaj żyto uprawia się na najgorszych glebach w gospodarstwie. Zaleca się, aby pod jego uprawę, przeznaczać gleby kompleksu żytniego dobrego , słabego i najsłabszego (klasa IVa, IVb, V i VI) oraz kompleksu zbożowo-pastewnego słabego i zbożowego górskiego. W przypadku tych najsłabszych gleb plonowanie żyta znacznie przewyższa plonowanie innych gatunków zbóż, jednak należy pamiętać o przestrzeganiu prawidłowej agrotechniki i unikaniu uproszczeń. Pomimo, że uprawa żyta dobrze znosi gleby kwaśne, to przy pH<4 sobie nie radzi. Z tego powodu należy zadbać o regulację odczynu glebowegp.
2. Przedplon
Żyto silnie reaguje na rodzaj uprawianego wcześniej przedplonu. Najlepszymi przedplonami dla tego zboża są rośliny strączkowe, ziemniaki wczesne i średniowczesne, owies i jęczmień. Zboża ozime, z racji tego że późno schodzą z pola, stanowią najgorszy przedplon.
Zapoznaj się również z artykułem: Rodzaje zbóż. Podział i charakterystyka
3. Przygotowanie roli
Uprawa żyta ozimego wymaga dobrze odleżałej gleby. Należy pamiętać, że średni czas osiadania roli po orce głębokiej wynosi około dwóch tygodni. Bezpośrednio po orce należy rolę bronować, a przed siewem odpowiednio doprawić . W przypadku później zebranych przedplonów zaleca się wykonanie jedynie talerzowania.
4. Siew
Termin siewu jest tym czynnikiem, który w bardzo dużym stopniu decyduje o plonowaniu żyta. Musimy go przeprowadzić odpowiednio wcześnie, aby osiągnąć zadowalające efekty. Jego opóźnienie powoduje skrócenie okresu wegetacji, co wpływa na obniżenie zimotrwałości roślin. Termin siewu żyta przypada na okres od 15 do 30 września. W zachodniej części kraju o kilka dni później. W regionie południowo-zachodnim za najlepszy termin uważa się okres od 20 do 30 września, natomiast na terenach przedgórskich 15-25 września. Gęstość siewu jest ściśle zależna od jakości gleby, np. na kompleksie żytnim bardzo dobrym zaleca się, aby po wschodach jesienią było około 300 roślin na 1m2. W przypadku gorszych gleb, kompleksu żytniego słabego i bardzo słabego, obsada roślin powinna zostać zwiększona do 400 roślin na 1m2.
5. Nawożenie
Ze względu na to, że żyto uprawia się głównie na glebach lekkich w uprawie żyta występują niedobory azotu. Na wytworzenie tony ziarna wraz z odpowiednią temu ilości słomy żyto pobiera 25 kg azotu (N).
Podczas nawożenia tym pierwiastkiem musimy wziąć pod uwagę cztery główne czynniki, jakimi są jakość gleby, rodzaj przedplonu, przebieg pogody i szacowany plon. Szacuje się, że przy gorszych przedplonach jesienią powinno się wnieść około 30 kg N na hektar. Wiosną zaleca się zastosowanie trzech dzielonych dawek N w dawkach 50–70 kg azotu na hektar (przed wznowieniem wegetacji), 30–40 (początek strzelania w źdźbło) oraz 40–50 kg (początek fazy kłoszenia). W przypadku nawożenia żyta fosforem (P) i potasem (K) zaleca się dobre wymieszanie go z glebą.
Nawozy kompleksowe należy stosować pod orkę siewną lub uprawki przedsiewne. Istnieje możliwość wniesienia połowy ich dawki pogłównie, wczesną wiosną. Dokarmianie dolistne możemy połączyć z praktycznie wszystkimi zabiegami ochronnymi w życie. Szybkie usunięcie niedoborów cynku można osiągnąć za pomocą takich preparatów jak na przykład Zinc 69
6. Ochrona chemiczna
Uprawa żyta, tak jaki innych zbóż wymaga ochrony chemicznej, m.in. jesienią niezbędne jest zwalczanie miotły zbożowej, a wiosną chwastów dwuliściennych. Co roku, aby uniknąć kompensacji chwastów, należy wybierać substancje z różnych grup chemicznych o różnych mechanizmach działania oraz preparaty łączące w sobie różnie substancje aktywne, np. flufenacet i diflufenikan, tak jak w herbicydzie Battle® Delta SC. Przy nawożeniu żyta dużymi dawkami azotu niezbędna jest jego ochrona fungicydowa oraz zastosowanie regulatorów wzrostu. Szkodnikami, które powodują najwięcej szkód są mszyce, dlatego ich zwalczanie również powinniśmy uwzględnić w ochronie chemicznej.