Stonka kukurydziana zwalczanie
Stonka kukurydziana zwalczanie, to hasło, które powinno zainteresować każdego rolnika uprawiającego kukurydzę. Stonka kukurydziana Diabrotica virgifera Le Conte jest bowiem jednym z najgroźniejszych szkodników tych upraw, nie tylko w Polsce, ale w całej Unii Europejskiej. Jej obecność może prowadzić do utraty nawet 80 proc. plonu. Natomiast zwalczanie jest trudne, głównie ze względu na ograniczoną dostępność skutecznych środków ochrony roślin.
Stonka kukurydziana w Polsce
Po raz pierwszy stonka kukurydziana pojawiła się w Polsce w 2005 roku na Podkarpaciu (Sławiński i Gołąbek, 2018). Od tego czasu areał jej występowania oraz liczebność systematycznie wzrasta. W 2024 roku chrząszcze tego szkodnika zostały stwierdzone już w 14 województwach: lubelskim, podkarpackim, małopolskim, świętokrzyskim, śląskim, opolskim, dolnośląskim, lubuskim, wielkopolskim, łódzkim, kujawsko-pomorskim, mazowieckim, podlaskim oraz warmińsko-mazurskim (Bereś, 2024).
Do 6 lutego 2014 roku, gatunek ten na terenie całej Unii Europejskiej posiadał status organizmu kwarantannowego i inwazyjnego. Komisja Europejska później usunęła go z wykazu organizmów kwarantannowych. Konsekwencją tej decyzji było zaprzestanie kontroli fitosanitarnych dotyczących tego szkodnika, co sprzyjało dalszemu rozprzestrzenianiu się szkodnika.
Biologia i występowanie stonki kukurydzianej
Stonka kukurydziana to szkodnik monofagiczny, a więc żeruje głównie na kukurydzy. Sporadycznie spotykana jest również w uprawach pszenicy ozimej, sorgo i na niektórych chwastach, np. komosie białej, nawłoci kanadyjskiej, mleczu polnym czy szarłacie szorstkim. Na roślinach innych niż kukurydza owady te zwykle nie są w stanie ukończyć cyklu rozwojowego ani się rozmnażać.
Szkodliwość stonki kukurydzianej
Stadium szkodliwym stonki kukurydzianej są zarówno chrząszcze, jak i ich larwy.
- Larwy stonki kukurydzianej żerują najpierw na włośnikach i skórce korzenia, a następnie wgryzają się w jego wnętrze i podstawę łodygi, prowadząc do gnicia i wylegania roślin. Uszkodzone rośliny są trudne do zbioru, a ich plon jest znacząco obniżony.
- Chrząszcze stonki kukurydzianej z kolei uszkadzają znamiona kwiatów, utrudniając zapylenie. Żerują też na pyłku i młodych ziarniakach, co powoduje deformacje kolb i niską jakość plonu.
Stonka kukurydziana – zwalczanie krok po kroku
Skuteczne zwalczanie stonki kukurydzianej wymaga podejścia zintegrowanego, które łączy działania prewencyjne oraz chemiczne. Oto najważniejsze metody zwalczania stonki kukurydzianej.
Metody agrotechniczne ograniczające populację stonki kukurydzianej
W ramach profilaktyki warto stosować:
- płodozmian – unikanie uprawy kukurydzy w monokulturze
- izolację przestrzenną – oddzielanie nowych plantacji od starych
- redukcję zachwaszczenia
- głębokie przyorywanie i niszczenie resztek pożniwnych, w których mogą zimować larwy
Zwalczanie chemiczne – jak i kiedy stosować środki ochrony
Choć chemiczne zwalczanie stonki kukurydzianej jest utrudnione ze względu na ograniczoną liczbę zarejestrowanych środków, dostępne są innowacyjne preparaty. Jednym z nich jest Fengress < SPRAWDŹ – środek ochrony roślin łączący funkcję insektycydu i nawozu startowego.
Fengress nie tylko skutecznie zwalcza larwy stonki kukurydzianej w glebie, ale również, jak wykazały badania polowe, pozytywnie wpływa na wzrost i plonowanie roślin.
Podsumowanie: stonka kukurydziana – zwalczanie ma kluczowe znaczenie
Walka z tym szkodnikiem nie jest łatwa, ale zwalczanie stonki kukurydzianej jest niezbędne dla utrzymania wysokiej jakości i wielkości plonów kukurydzy. Zintegrowane działania, oparte na agrotechnice i nowoczesnych rozwiązaniach chemicznych, mogą znacząco ograniczyć zagrożenie i zabezpieczyć uprawy przed stratami.
Bibliografia
Bereś P. (2024) Występowanie omacnicy prosowianki oraz stonki kukurydzianej na kukurydzy w Polsce w 2024 roku. Instytut Ochrony Roślin. www.agrofagi.com.pl
Sławiński J., Gołąbek E. (2018). Zagrożenie upraw kukurydzy szkodnikiem Diabrotica virgifer na obszarze wybranych gmin województwa opolskiego. Inżynieria Ekologiczna, 19(6).
