Poradnik: Środki ochrony roślin – jak bezpiecznie stosować?

Większość problemów związanych ze środkami ochrony roślin, jest związana ze sposobem ich stosowania. Najbardziej niebezpieczny jest kontakt z tymi środkami w czasie przygotowania cieczy użytkowej i przy wykonywaniu oprysku. Oczywiście ważne jest tez ich stosowanie w taki sposób, by uzyskać wyłącznie zamierzony efekt produkcyjny. Niezbędna jest zatem znajomość najważniejszych zasad bezpieczeństwa przy ich stosowaniu!

Stosowanie środków ochrony roślin nie kończy się na wlaniu preparatu do opryskiwacza!

środki ochrony roślin rozpylane przez opryskiwaczStosowanie środków ochrony roślin oznacza wszystkie czynności mające miejsce od momentu otwarcia pojemnika ze środkiem, do utylizacji pustego opakowania. Preparaty wprowadzane są na rynek muszą najpierw przejść ok. 8-10 lat intensywnych badań. Cel stosowania środków ochrony roślin to osiągnięcie maksymalnej skuteczności i wydajności, przy jednoczesnym zachowaniu maksimum bezpieczeństwa dla ludzi (użytkowników) oraz środowiska naturalnego. Dopiero wtedy są dopuszczane do ogólnego obrotu i stosowania. Wszelkie zalecenia dotyczące użycia środka, są podawane na jego etykiecie, stanowiącej dokładną instrukcję jego stosowania w praktyce. Użytkownik odpowiada jednak za stosowanie preparatu w sposób efektywny i bezpieczny, co osiągnie przestrzegając instrukcji oraz zasad dobrej praktyki agrotechnicznej.

Toksyczność środków ochrony roślin

Kupując i stosując środki ochrony roślin należy mieć na uwadze ich toksyczność, bowiem każdy preparat z grupy herbicydów, fungicydów i zoocydów ma swoją określoną, większą lub mniejszą szkodliwość dla organizmów żywych. Środki te mogą co najmniej powodować choćby dolegliwości żołądkowe, a w krańcowych wypadkach mogą być nawet trujące! Pewne składniki takich preparatów mogą też trafić do organizmów żywych wraz z żywnością, którą wyprodukowano przy użyciu tych środków (obecność pestycydów w żywności). Dlatego tak ważna jest znajomość zasad bezpieczeństwa przy stosowaniu środków ochrony roślin!

Podstawowe zasady stosowania środków ochrony roślin, niezbędne w praktyce:

  1. Stosując środki ochrony roślin, należy to robić zgodnie z obowiązującymi przepisami i wskazówkami zawartymi na etykietach tych środków.
  2. Należy zapoznawać się i umiejętnie odczytywać stopień toksyczności stosowanych środków ochrony roślin – mimo, że wprowadza się do produkcji coraz mniej toksyczne środki ochrony roślin, to jednak nie wyprodukowano jeszcze takiego preparatu, który byłby całkowicie nieszkodliwy. Dzięki temu we właściwy sposób można uwzględnić zagrożenia i postępować w sposób chroniący zarówno samego stosującego, jak i innych ludzi oraz faunę i środowisko naturalne. Stopień toksyczności każdego środka jest zawsze podany na etykiecie jego opakowania. W Polsce obowiązuje 5 stopniowa klasyfikacja toksyczności tych środków, określana na podstawie dawki śmiertelnej (w miligramach na kg wagi) dla 50% populacji badanej grupy zwierząt lub innych organizmów. Dla ssaków (w tym dla człowieka) klasyfikacja ta wygląda następująco (klasa toksyczności mg/kg stopień zagrożenia):
    • I do 50 – trucizny;
    • II 51-150 – trucizny;
    • III 151-500 – substancje szkodliwe;
    • IV 501-5000 – substancje szkodliwe;
    • V powyżej 5000 – substancje praktycznie nieszkodliwe.
  3. Należy umiejętnie dobierać jak najwłaściwszy środek w danych warunkach przyrodniczo-ekonomicznych i kupować wyłącznie środki oficjalnie dopuszczone do obrotu. Najlepiej w tym celu korzystać z ofert sprawdzonych i renomowanych producentów nie tylko wytwarzających, ale również opracowujących środki ochrony roślin, takich, jak np. FMC Agro Polska.
  4. Należy używać taką metodę stosowania danego środka, by uzyskać najlepszą skuteczność jego działania i umożliwić dokładne naniesienie go na cały obszar docelowy.
  5. Należy dbać, by nie dopuszczać do przekroczenia przez szkodniki poziomu ekonomicznej szkodliwości, więc nie należy opóźniać stosowania odpowiednich zabiegów. Wszelkie niedopatrzenia i zwłoka wymuszają potem konieczność użycia większych dawek preparatów, co nie sprzyja środowisku.
  6. Niedopuszczalne jest nieodpowiednie stosowanie i złe składowanie środków ochrony roślin, bo spowoduje to dopuszczenie do kontaktu z tymi preparatami osób niepowołanych, a zwłaszcza dzieci, oraz zwierząt! Środki ochrony rośli należy więc przechowywać w szczelnie zamkniętych opakowaniach oraz w odpowiednio przygotowanych do tego celu magazynach, z dala od żywności i budynków mieszkalnych oraz pomieszczeń i pasz dla zwierząt.
  7. Stosując dany środek, zawsze należy najpierw zapoznać się z procedurami postępowania w razie jakiegokolwiek nagłego wypadku!

Polecamy także: