Gorczyca polna – opis, szkodliwość i zwalczanie
Gorczycę białą, czarną i żółtą traktuje się w uprawach rolnych jako rośliny fitosanitarne. Przerywają monokulturę upraw, ograniczają rozwój chorób i szkodników a przy tym zapobiegają zmęczeniu gleby. Niestety w uprawach często pojawia się także gorczyca polna (Sinapis arvensis). W odróżnieniu od powyższych gatunków jest to chwast, w dodatku uciążliwy. Jak go zwalczać?
Gorczyca polna, nazywana także ognichą i świerzopem to roślina jednoroczna. Średnio osiąga 40-60 cm, rzadziej dorasta do 100 cm wysokości. Wytwarza mocny, ale słabo rozgałęziony korzeń palowy. Łodyga jest wzniesiona, mięsista, pojedyncza lub rozgałęziona u góry. Pokrywają ją lirowate liście o ząbkowatych brzegach. Zakwita w maju i może kwitnąć nieprzerwanie aż do jesieni. Żółte, drobne kwiaty zebrane są w grona osadzone na szczytach pędów. Owocem jest czworokanciasta łuszczyna o długości do 1cm. Jedna roślina może wytworzyć od kilkuset do kilku tysięcy nasion. Mają zadziwiającą zdolność kiełkowania – zachowują żywotność nawet do 50 lat. Potrafią przetrwać „przejście” przez układ pokarmowy zwierząt.
Występowanie i szkodliwość gorczycy polnej
Gorczycę polną uważa się za roślinę wskaźnikową gleb gliniastych, żyznych, zasobnych w składniki pokarmowe. W podłożu lekkim, piaszczystym występuje rzadko. Optymalnie rozwija się w glebach o odczynie obojętnym i zasadowym. Jest szczególnym utrapieniem u zbóż jarych oraz w rzepaku (zarówno ozimym jak i jarym). Ponadto często występuje w uprawach ziemniaków, buraków i roślin strączkowych. Jej szkodliwość jest tradycyjna – walczy z roślinami uprawnymi o światło, wodę, składniki pokarmowe i przestrzeń. Potrafi doprowadzić do znacznego zubożenia gleby. Szacuje się, że 2 rośliny na 1 m2 upraw buraka czy zbóż zmniejszają plon o 5% Jednocześnie jest rośliną żywicielską dla patogenów i szkodników. Jej występowanie wiąże się ze zwiększonym ryzykiem porażenia przez kiłę kapusty, czopowatość bulw ziemniaka oraz gradacji mątwika burakowego, bielinka kapustnika i śmietki kapuścianej. Dodatkowo utrudnia zbiór i jest problemem na pastwiskach, gdyż obniża wartość roślin pastewnych.
Profilaktyka i zwalczanie chwastu
Gorczycę powinno się zwalczać nie tylko przez jej bezpośrednią szkodliwość, ale przede wszystkim dla zachowania dobrej zdrowotności plonów. Istotne jest niszczenie roślin zanim wytworzą nasiona, np.: przez zabiegi agrotechniczne. Należy używać materiału siewnego dobrej jakości – bez zanieczyszczeń. To dotyczy również nawozów organicznych, tj. obornika i kompostu, w których mogą znajdować się nasiona gorczycy polnej. Chwast zwalcza się także chemicznie. Herbicydy powinno się dobierać pod kątem fazy wzrostu gorczycy, rodzaju upraw i warunków atmosferycznych. Wybór preparatów jest bardzo duży. Skuteczność wykazują środki zawierające takie substancje aktywnie czynne jak amidosulfuron, bentazon, bromoksynil, chlorosulfuron, etofumesat, florasulam, linuron, oksyfluorofen, MCPA, metobromuron, metrybuzyna, nikosulfuron, pendimetalina, rimsulfuron, sulfosulfuron, tifensulfuron metylowy, triasulfuron oraz tribenuron metylowy.
Ciekawostką jest fakt, że nasiona gorczycy polnej można wykorzystać do produkcji ekologicznych gnojówek na niektóre szkodniki roślin, np.: ślimaki.
Przeczytaj też: Środek na chwasty w kukurydzy, który działa
