Wciornastek różówek – zwalczanie, szkodliwość, występowanie
Wciornastek różówek Thrips fuscipennis jest jednym z najbardziej uciążliwych szkodników zagrażających uprawom m.in. truskawek, malin, porzeczek, borówki wysokiej i aronii. Zwalczanie tego szkodnika nie jest zadaniem łatwym. Wciornastek różówek wykazuje wysoką odporność na działanie środków ochrony roślin, co czyni go szczególnie uciążliwym przeciwnikiem. Jak zatem zwalczać wciornastka różówka?
Wciornastek różówek – występowanie
Wciornastek różówek jest szeroko rozpowszechnionym w Europie, Azji i Ameryce Północnej szkodnikiem owoców, warzyw, a także roślin ozdobnych. W Polsce stanowi głównie zagrożenie w uprawach truskawki, maliny, porzeczki, aronii i borówki wysokiej.
Objawy żerowania i szkodliwość wciornastka różówka
W sezonie wegetacyjnym mogą rozwinąć się nawet cztery pokolenia wciornastka różówka. Formami szkodliwymi są zarówno larwy, jak i osobniki dorosłe szkodnika.
Larwy wciornastka różówka żerują na liściach, nakłuwając je i wysysając sok komórkowy. To powoduje powstawanie drobnych, szarych plamek, które z czasem brązowieją i zasychają. Prowadzi to do ograniczenia powierzchni asymilacyjnej liści. Natomiast osobniki dorosłe wciornastka różówka uszkadzają również pąki kwiatowe i kwiaty, prowadząc do uszkodzeń znamion i pylników. Uszkodzone owoce są mniejsze, brązowieją i tracą trwałość.
W przypadku niechronionych plantacji, wciornastek różówek szybko zwiększa swoją liczebność i prowadzi do znacznych strat. Takich, jak pogorszenie jakości handlowej plonu, a czasem wręcz niezawiązywania się owoców.
Wciornastek różówek – monitoring i próg zagrożenia
Lustrację plantacji pod kątem wciornastka różówka należy prowadzić od okresu przed kwitnieniem roślin aż do zbiorów. Do monitoringu wykorzystuje się niebieskie lub żółte tablice lepowe. Przy czym, w przypadku mocnej ekspozycji świetlnej, lepiej sprawdzają się tablice niebieskie. Na plantacjach tablice umieszcza się około 30 cm nad wierzchołkami roślin w liczbie 5 sztuk na 0,1 ha plantacji.
Obecność wciornastka różówka w uprawie można również stwierdzić poprzez wytrząsanie go z kwiatostanów na białą płytkę lub przeglądanie wierzchołków roślin. Konkretnie spodniej strony liści, pąków kwiatowych czy zawiązków owoców.
Próg zagrożenia stanowi stwierdzenie kilku lub kilkunastu osobników na tablicy.
Zwalczanie wciornastka różówka
W walce z wciornastkiem różówkiem plantatorzy mają do dyspozycji trzy główne metody.
Zwalczanie mechaniczne wciornastka różówka
Do mechanicznego zwalczania szkodnika wykorzystuje się tablice lepowe lub niebieskie taśmy lepowe w rolce do masowego odławiania wciornastków. Efektywność tej metody zależy od gęstości rozmieszczenia pułapek. Zaleca się stosowanie, co najmniej jednej pułapki na 20 metrów kwadratowych.
Zwalczanie biologiczne wciornastka różówka
Jedną z najpopularniejszych metod biologicznych ochrony roślin pod osłonami jest zwalczanie wciornastków za pomocą ich naturalnych wrogów, tj. pluskwiaków i roztoczy. Działanie tej metody jest jednak wolniejsze niż chemicznych ŚOR, a w przypadku dużego nasilenia agrofagów skuteczność może okazać się niewystarczająca. Dlatego warto sięgnąć po preparaty biologiczne, takie jak np. Nexsuba®. Nexsuba® zawiera spinosad, substancję biologicznie czynną, która powstała w wyniku fermentacji bakterii Saccharopolyspora spinosa. Spinosad wpływa na działanie układu nerwowego szkodników, powoduje ich paraliż, a następnie śmierć. Nexsuba® wykazuje dużą skuteczność i szybkość działania. Dodatkowo preparat Nexsuba® może być stosowany w programach integrowanej ochrony roślin.
Zwalczanie chemiczne wciornastka różówka
Zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin metoda chemiczna powinna być stosowana jedynie w przypadku, gdy inne metody zwalczania wciornastków okażą się nieskuteczne. Do zabiegów chemicznych należy wybierać preparaty o działaniu selektywnym, nieszkodzące owadom pożytecznym. Ponieważ wciornastek różówek wytworzył wysoką odporność na działanie preparatów chemicznych w pierwszej kolejności warto sięgnąć po insektycydy biologiczne.