Bezorkowa uprawa ziemniaka
Jednym z kluczowych elementów produkcji roślinnej, który daje szansę na przyzwoity wynik finansowy jest ograniczenie liczby zabiegów uprawowych. Co za tym idzie, to mniej pracy i oszczędność środków. Takie kryteria spełnia m.in. bezorkowa uprawa. Z metody korzysta się m.in. na polach ziemniaków. Jakie ma zalety i wady bezorkowa uprawa ziemniaka?
Uprawa bezorkowa – co warto o niej wiedzieć?
Uprawa bezorkowa to dobra alternatywna dla tradycyjnej uprawy ziemniaka. W tym wypadku zamiast pługów wykorzystuje się m.in. kultywatory-grubery. Znaczenie mają brony talerzowe i wirnikowe, a także spulchniacze. Istotny jest odpowiedni zbiór przedplonu. Rośliny przedplonowe należy ścinać bardzo nisko, co ułatwia rozdrobnienie materiału organicznego.
Uprawy bezorkowej nie można prowadzić na wszystkich typach gleb. Metoda jest ryzykowna na glebach ciężkich, z tendencją do zatrzymywania wody, iłach pylistych jak również na podłożach piaszczystych. Problematyczne może być także pole z dużym zagęszczeniem chwastów wieloletnich, na przykład perzu. Przed rozpoczęciem uprawy bezorkowej najpierw należy je zwalczyć.
Bezorkowa uprawa ziemniaka – zalety
Niższe koszty
Największą zaletą uprawy bezorkowej jest mniejsza liczba zabiegów agrotechnicznych. Wiążą się z tym mniejsze nakłady pracy oraz środków finansowych, m.in. niższe zużycie paliwa. Przy porównywalnym plonie wynik ekonomiczny jest korzystniejszy.
Korzystny wpływ na właściwości podłoża
W dłuższej perspektywie czasu bezorkowa uprawa ziemniaka, a także innych gatunków na danym terenie uwzględnianych w ramach płodozmianu, ma korzystny wpływ na właściwości podłoża. Jedną z metod jest uprawa ziemniaków co drugi rok na zmianę ze zbożami. To oczywiście sprawa względna, rośliny dobiera się względem potrzeb, zysku, a także ich „zadań specjalnych”, takich, jak na przykład odpoczynek gleby, funkcje fitosanitarne.
Poprawa struktury gleby
Dzięki zaprzestaniu wykonywania orki poprawia się struktura gleby, w stronę pożądanej – gruzełkowanej. Dodatkowo zwiększa się aktywność mikrobiologiczna, co ma m.in. wpływ na procesy glebotwórcze, ale także zdrowotność upraw. Podłoże lepiej magazynuje wodę, a to z kolei ogranicza potrzebę nawadniania i zapobiega skutkom suszy. Zmniejsza się także presja patogenów. System płużny powoduje m.in. zmniejszenie żyzności wierzchniej warstwy i przyczynia się do erozji gleby.
Wady uprawy bezorkowej
Pozytywne zmiany, które niesie uprawa bezorkowa, takie, jak na przykład polepszenie jakości podłoża, wymagają czasu. Dlatego jest to zazwyczaj odczuwalne po latach, tj. plony są porównywalne w warunkach długoletniej uprawy. W pierwszych latach zmiany systemu uprawy na bezorkowy, właściwości fizyczne gleby mogą nawet czasowo pogorszyć.
W uprawie bez pługa może pojawiać się większy problem ze szkodnikami glebowymi, na przykład rolnicami czy drutowcami. Potrzeba więc środków na ich zwalczanie. Pewnym rozwiązaniem jest zastosowanie odpowiednich roślin fitosanitarnych, m.in. gryki.
Może także zajść potrzeba wymiany lub modernizacji maszyn w gospodarstwie rolnym, co wiąże się z nakładami finansowymi.
Bezorkowa uprawa ziemniaka – podsumowanie
Bezorkowa uprawa w większości przypadków ma znacznie więcej zalet niż wad, dlatego warto iść w tym kierunku. Jednocześnie wymaga wiedzy, rezygnacji z pewnych, wieloletnich nawyków, a przy tym jest zależna od różnych czynników, w tym rodzaju podłoża.
Dlatego jednoczesne przekształcenie całych upraw ziemniaka może być zbyt ryzykowne. Lepiej wydzielić określony obszar na uprawę ziemniaków bez pługa, a większość, przynajmniej na początku, uprawiać tradycyjnie. Jeśli po kilku latach okaże się, że bezorkowa uprawa ziemniaka jest faktycznie mniej problematyczna i bardziej opłacalna, można zwiększyć jej udział na polu.
Desykacja naci ziemniaczanej bez dikwatu. Czy jest skuteczna alternatywa?