Siew rzepaku ozimego – 3 fakty, które musisz znać

Uprawy polowe

W warunkach klimatyczno-glebowych Polski uprawia się głównie rzepak ozimy. Siew rzepaku ozimego jest powszechnie traktowany jako jeden z najistotniejszych podstawowych zabiegów agrotechnicznych w uprawie tej rośliny. By siew przyczynił się do uzyskania późniejszych wysokich plonów, przy planowaniu oraz wykonywaniu tego zabiegu należy brać pod uwagę trzy kluczowe fakty, czyli: termin siewu, obsadę roślin oraz głębokość siewu.

1.Termin siewu rzepaku ozimego

Czas w którym powinien nastąpić siew rzepaku ozimego jest uzależniony przede wszystkim od warunków klimatycznych panujących w poszczególnych rejonach kraju. Dla dobrego rozwoju i wegetacji łanu, najbardziej optymalne terminy siewu przypadają na okres zaczynający się od połowy sierpnia (20-31 sierpnia), czyli na ok. 10-12 tygodni przed zahamowaniem wegetacji jesiennej rzepaku. Tylko na krańcach północno-wschodnich Polski termin siewu przypada najwcześniej (między 5-10 sierpnia).

Ważne jest też, by termin siewu wybierać w możliwie najlepszym czasie, co określa się stosownie do warunków klimatycznych danego stanowiska siewnego oraz regionu kraju. W przypadku odmian populacyjnych rzepaku ozimego, optymalny termin siewu zaczyna się średnio 5 dni wcześniej, w porównaniu z odmianami mieszańcowymi. Przy siewach zbyt wczesnych, związanych przede wszystkim z wyższą ilością wysiewu, pojawia się ryzyko przerośnięcia plantacji przed zimowym okresem spoczynku, co może powodować poważne uszkodzenia z powodu mrozów.

Natomiast późne siewy powiązane z gorszym jesiennym rozwojem rzepaku, mogą powodować zbyt słabe wykształcenie roślin i powodowany tym mniejszy plon. Należy pamiętać, że plon rzepaku ozimego kształtuje się już przy rozpoczęciu wegetacji jesiennej w fazie od 7 liści, przypadającej zwykle na drugą połowę października, gdy zaczyna się tworzenie zawiązków rozgałęzień produktywnych z łuszczynami i zawiązków nasion w łuszczynie.

By rzepak zyskał jak najlepszą zimotrwałość i odpowiedni przyszłościowy potencjał plonotwórczy, przed zimą powinien zatem wytworzyć nisko osadzoną rozetę składającą się z co najmniej 8-10 liści oraz szyjkę korzeniową o średnicy co najmniej 1 cm.

Przeczytaj również: Sierpniowy siew rzepaku ozimego – o czym należy pamiętać?

2.Obsada roślin rzepaku na 1 m2

Obsada rzepaku zależy przede wszystkim od terminu siewu i warunków klimatyczno-glebowych w danym regionie kraju.

Zalecane ilości wysiewu dla rzepaku ozimego:

• przy wczesnym terminie siewu między 05-20 sierpnia zaleca się wysiewać 50-70 nasion/m2 przy odmianach populacyjnych oraz 35-50 nasion/m2 przy odmianach mieszańcowych;
• przy optymalnym terminie siewu między 20-31 sierpnia zaleca się wysiewać 60-85 nasion/m2 odmian populacyjnych i 40-65 nasion/m2 odmian mieszańcowych;
• przy opóźnionym terminie siewu między 01-10 września zaleca się wysiewać 80-110 nasion/m2 odmian populacyjnych i 60-80 nasion/m2 odmian mieszańcowych.

Przeczytaj również jak chronić rzepak przed chwastami >>

Zaleca się też, by w korzystnych warunkach i wczesnym siewie zmniejszyć wysiew, natomiast odpowiednio zwiększyć go w warunkach niekorzystnych i przy opóźnionych terminach siewu. Ponadto, odmiany słabo rozgałęziające się należy siać gęściej, niż silnie rozgałęziające się, gdyż za gęsty siew powoduje wybujanie roślin.

3.Głębokość siewu rzepaku ozimego

Z powodu wielkości nasion, rzepak wymaga płytkiego siewu na głębokość 1,5-3,5 cm (zależnie od rodzaju gleby). Na glebach zwięzłych i wilgotnych należy go siać płycej, a na glebach lekkich i przesuszonych – odpowiednio głębiej. Gęstość wysiewu wpływa z kolei na rozstaw rzędów.

Dlatego przy normie wysiewu ok. 40 nasion/m2, optymalny rozstaw to ok. 18-25 cm, natomiast przy opóźnionym siewie powyżej 60 nasion/m2 –może być mniejszy do ok. 12-14 cm. Zbyt mały rozstaw rzędów prowadzi do złego wietrzenia łanu, a w konsekwencji do nadmiernego porażenia roślin grzybami oraz wylegania łanu.