Zimowanie rzepaku ozimego – wiesz jakie zabiegi wykonać?
W polskich warunkach klimatycznych rzepak zimuje znacznie gorzej od zbóż i przy braku okrywy śnieżniej jest wrażliwy na niskie temperatury. Jednak stopień jego mrozoodporności w dużej mierze uzależniony jest od jego prawidłowo przeprowadzonej agrotechniki, jak również jego zahartowania lub stopnia rozhartowania w czasie zimowych ociepleń. Działania przeciwdziałające szkodom występującym w okresie zimowania rzepaku trzeba podejmować już w początkowych fazach rozwojowych roślin.
Zimowanie rzepaku ozimego – hartowanie roślin
Rzepak spośród wszystkich ozimin potrzebuje najdłuższego okresu hartowania. Proces ten przebiega w temperaturze od +2 do + 6°C. Polega on na gromadzeniu w komórkach substancji zapasowych (skrobi i tłuszczów) oraz znacznym spowolnieniu wzrostu roślin, co wpływa na zwiększenie ich odporności na mróz.
Wrażliwsze korzenie a zimowanie rzepaku ozimego
Największą wrażliwością na przemarzanie u rzepaku odznacza się system korzeniowy. Spadek temperatury górnych warstw gleby poniżej –5°C powoduje uszkodzenia korzeni bocznych. Mogą one zostać zregenerowaneprzez korzeń główny tylko w wypadku, gdy nie przemarzną jego głębsze warstwy. Części nadziemne rzepaku, zwłaszcza pąk wierzchołkowy, jest znacznie odporniejszy na przemarzanie. Jednak jego wyniesienie, przekraczające 3 cm ponad powierzchnię gleby, może przyczyniać się do jego wysmalania. Jednak gruba warstwa śniegu również może wpływać niekorzystnie na rośliny. Śnieg zalegający na niezamarźniętej roli może spowodować wyparzenie i gnicie rzepaku. Natomiast rośliny zasiane na glebach torfowych na skutek ruchów podłoża, spowodowanych jego zamarzaniem i odmarzaniem, mogą zostać z niego wyparte.
Poprawna uprawa przeciwdziała szkodom w okresie zimowania rzepaku
Pierwsze zabiegi przyczyniające się do dobrego przezimowania roślin mają miejsce już po zbiorze przedplonu. Podrywka, orka, odleżenie się gleby, odpowiednie przygotowanie jej pod zasiew oraz siew roślin w optymalnej porze dla danego regionu korzystnie wpływa na rozwój zdrowych i dobrze rozwiniętych roślin, które łatwiej zniosą warunki stresowe występujące zimą.
Warto przed zimą wspomagać rozwój systemu korzeniowego
Dobrze rozkrzewiony i rozwinięty system korzeniowy oraz zwarty pokrój i nisko osadzony pąk wierzchołkowy jest gwarancją dobrego przezimowania i nie wypadania roślin z pola. Gdy rzepak jest zadbany to nawet duże mrozy i spore uszkodzenia części nadziemnej roślin, nie staną na przeszkodzie dobremu plonowaniu. Silnie rozkrzewiony system korzeniowy aktywnie pobiera składniki pokarmowe powoduje dobre odżywienie roślin oraz ich zaopatrzenie w wodę, co również przekłada się na na lepsze wykorzystanie nawozów i podniesioną odporność na choroby.
Ochrona przed agrofagami
Jesienne monitorowanie plantacji pod kątem występowania agrofagów jest czynnością niezbędną. Optymalna ochrona roślin podczas ich jesiennej wegetacji pozwala im na lepsze przygotowanie się do zimy. Z odchwaszczaniem plantacji nie można czekać do wiosny, bo nie dość że chwasty osłabią rzepak przed zimą, to wiosną będą znacznie trudniejsze do zwalczenia. Należy również szczegółowo monitorować pojawienie się takich szkodników jak chowacz galasówek, gniatarz rzepakowiec, pchełki rzepakowe, pchełki ziemne oraz śmietka kapuściana. Nie bez znaczenia są również zabiegi fungicydowe ograniczające występowanie groźnych chorób.
Nawożenie a zimowanie rzepaku ozimego
Rzepak posiada dość duże wymagania pokarmowe i jesienią wymaga odpowiedniego poziomu nawożenia, głównie aztou i potasu. Potas wraz z fosforem mrozoodporność roślin. Istotne jest również dokarmianie dolistne, w tym okresie rośliny są szczególnie wrażliwe na niedobór boru.
