Podział fungicydów. Klasyfikacja i kryteria
Fungicydy to środki ochrony roślin, których użycie ma na celu zwalczenie chorób grzybowych. Dzięki różnym mechanizmom działania zawartych w nich substancji biologicznie czynnych mogą być stosowane zapobiegawczo lub interwencyjnie. Bez nich nowoczesna i wysokowydajna uprawa jest niemożliwa. Razem z nami poznaj podział fungicydów.
1. Kryteria podziału fungicydów
Fungicydy dzieli się ze względu na trzy kryteria, do których należą:
• działanie substancji czynnych na roślinie
• działanie substancji czynnych na patogen grzybowy
• mechanizm działania
Ze względu na działanie substancji aktywnych na roślinie można wyróżnić fungicydy o działaniu:
• kontaktowym (powierzchniowym) – działające na powierzchni rośliny uniemożliwiając m.in. kiełkowanie zarodników grzybowych,
• układowym (systemicznym) – wnikają w głąb roślin i w ten sposób uniemożliwiają infekcję i rozwój choroby, mezosystemicznym (quasi-systemicznym) – substancje aktywne rozprzestrzeniają się poprzez dyfuzję w fazie gazowej na liściach,
• wgłębnym – substancje aktywne kutykulą transportowane są w głąb tkanek liścia,
• translaminarnym (miejscowym) – w miejscu naniesienia wnikają jedynie do kilku warstw komórek.
2. Podział fungicydów. Co to jest „Kod FRAC”?
Kod FRAC pozwala na klasyfikację fungicydów ze względu na 10 możliwych mechanizmów ich działania. Ponad to klasyfikacja ta obejmuje fungicydy działające na wiele miejsc w komórce jednocześnie oraz grupę środków grzybobójczych, dla których nie jest zdefiniowany mechanizm działania.
Tabela 1. Klasyfikacja fungicydów ze względu na sposób działania wg FRAC.
| Symbol grupy | Cel działania fungicydu | Wybrane grupy | ||||
| A | synteza kwasów nukleinowych | synteza kwasów nukleinowych | ||||
| B | mitoza i podział komórki |
|
||||
| C | oddychanie |
|
||||
| D | synteza aminokwasów i białek | anilinopirymidyny | ||||
| E | transdukcja sygnału | dikarboksyimidy | ||||
| F | synteza lipidów i błon komórkowych | fosforotiolany | ||||
| G | biosynteza steroli |
|
||||
| H | Cel działania fungicydu | pochodne kwasu cynamonowego | ||||
| I | biosynteza ściany komórkowej | triazolobenzotiazole | ||||
| P | dukcja roślinnych mechanizmów obronnych | tiadiazole | ||||
| – | nieznany sposób działania | tiokarbamiany | ||||
| – | wielomiejscowy sposób działania |
|
3. Akumulacja pestycydów w glebie sprzyja odporności agrofagów
Regularne wprowadzanie do środowiska tych samych fungicydów lub o takim samym mechanizmie działa może prowadzić do nagromadzenia się określonych substancji biologicznie czynnych w glebie. Następnie przyczynia się do selekcji organizmów charakteryzujących się mniejszą odpornością na te substancje. W konsekwencji prowadzi to do rozprzestrzenienia się w populacji agrofagów genów warunkujących oporność na stosowany pestycyd. W chwili obecnej, ze względu na wzrost zrost odporności grzybów na fungicydy, coraz większe znaczenie odgrywa stosowanie pestycydów zgodnie z praktykami zapobiegającymi powstawaniu odporności u grzybów.
