Owady szkodliwe w rzepaku – Poznaj 5 przeciwników

Uprawy polowe

W związku z ociepleniem klimatu oraz wycofaniem zapraw nasiennych zawierających neonikotynoidy jesienią pojawiły się owady szkodliwe w rzepaku. W tym okresie sprawcami największych strat gospodarczych są przede wszystkim chowacz galasówek, gnatarz rzepakowiec, pchełka rzepakowa, pchełki ziemne oraz śmietka kapuściana. Do niedawna zabiegi insektycydowe w rzepaku wykonywane były głównie wiosną, jednak w ostatnich latach opryski coraz częściej przeprowadzane są już jesienią.

 Owady szkodliwe w rzepaku i ich zwalczanie

1. Metoda żółtych naczyń

Stanowi najtańszą i najpopularniejszą metodę monitorowania pierwszych nalotów i aktywności szkodliwych owadów w rzepaku. Polega ona na ustawieniu naczyń barwy żółtej po każdej stronie pola. Same pojemniki wypełnione są wodą z detergentem lub zimowym płynem do spryskiwaczy samochodowych. Dzięki regularnej kontroli naczyń można precyzyjnie określić moment przekroczenia progu szkodliwości przez niektóre owady szkodliwe.

2. Gnatarz rzepakowiec

Jesienią pojawiają się owady szkodliwe w rzepaku. Jednym z nich jest błonkówką z rodziny pilarzowatych o długości ciała wynoszącej około 0,6–0,8 cm oraz rozpiętości skrzydeł około 1,4 cm. Dorosłe owady posiadają czarną głowę oraz pomarańczowy odwłok o czarnym rysunku. Larwy są barwy ciemnozielonej lub czarnej. Posiadają 8 par odnóży. Gnatarz rzepakowiec wydaje dwa pokolenia rocznie. Niezwalczany szkodnik, w ciągu kilku dni, może doprowadzić do całkowitego zniszczenia plantacji.

Termin obserwacji: wrzesień – październik

Próg ekonomicznej szkodliwości: 1 gąsienica na 1 roślinie

3. Pchełka rzepakowa

Należy rodziny stonkowatych. Zielononiebieskie chrząszcze są owalnego kształtu i długości ok. 3,5–5 mm. Larwy są białawe z czarną głową oraz kropkami po bokach ciała. Mają 3 pary odnóży. Pchełka rzepakowa może powodować znaczne szkody gospodarcze. Chrząszcze wygryzają otwory w blaszce liściowej, co znacznie ogranicza powierzchnie asymilacyjną liści. Jesienią larwy wygryzają tunele w nerwach liści oraz pędach.

Termin obserwacji: wrzesień – październik

Próg ekonomicznej szkodliwości: 3 chrząszcze na 1 mb rzędu

4. Pchełki ziemne

Dorosłe owady szkodliwe w rzepaku mają długość około 3–4 mm oraz są barwy czarno-zielonej lub czarno-niebieskiej o metalicznym połysku. Ciało chrząszczy jest podłużnie owalne. Larwa ma długość około 6 mm i jest koloru kremowego. Jej głowa jest brązowa. Posiada 3 pary odnóży. Larwy wgryzają się do głównych nerwów liści, po czym żerują wewnątrz rośliny. W czerwcu przepoczwarzają się w glebie. Postacie dorosłe w okresie wschodów rzepaku ozimego stanowią duże zagrożenie dla młodych roślin. Niezwalczane pchełki ziemne mogą całkowicie zniszczyć rzepak.

Termin obserwacji: wrzesień – październik

Próg ekonomicznej szkodliwości: 1 chrząszcz na 1 mb rzędu

5. Śmietka kapuściana

Śmietka kapuściana jest niewielkich rozmiarów muchówką o widocznym dymorfizmie płciowym. Samice osiągają długość około 6,5 mm i są barwy brunatnej, natomiast samce są ciemnoszare o długości ciała około 5 mm. Larwy są kremowe, pozbawione odnóży i długości 7 mm. Owad może wytworzyć do 3 pokoleń w ciągu roku, przy czym dla rzepaku najgroźniejsze jest jego 3 pokolenie, pojawiające się na przełomie września i października. Larwy silnie uszkadzają korzenie rzepaku, co prowadzi do zniszczenia całych roślin.

Termin obserwacji: wrzesień – listopad

Próg ekonomicznej szkodliwości: 1 owad w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni