Ochrona upraw jagodowych przed chwastami
Chwasty to poważny problem dla producentów upraw jagodowych. Obniżają plony, pogarszają jakość owoców i utrudniają ich zbiór. Dlatego tak ważne jest, aby chronić plantacje już od wczesnej wiosny. Najlepszym sposobem na to jest zintegrowane podejście, które łączy różne metody zwalczania chwastów i profilaktyki. Taka strategia zapewnia wysoką skuteczność i minimalizuje negatywny wpływ na środowisko. Jak powinna wyglądać ochrona upraw jagodowych przed chwastami?
Ochrona upraw jagodowych przed chwastami – przegląd najgroźniejszych chwastów
Chwasty to jedno z największych zagrożeń dla upraw jagodowych. Na nowopowstałych plantacjach stanowią one silną konkurencję dla młodych roślin, utrudniając im ukorzenianie się oraz pobieranie niezbędnych substancji odżywczych i wody. W efekcie chwasty mogą znacząco ograniczyć plonowanie zarówno młodych, jak i starszych roślin.
Chwasty mogą również negatywnie oddziaływać na rośliny uprawne poprzez allelopatię, czyli wydzielanie substancji hamujących ich wzrost i rozwój. Dodatkowo chwasty mogą stanowić żywicieli różnych gatunków szkodników i organizmów chorobotwórczych, które zagrażają uprawom.
Najgroźniejsze dla upraw jagodowych są chwasty, których korzenie sięgają w głąb i tworzą rozłogi, przez co trudno się ich pozbyć. Należą do nich m.in.: ostrożeń polny, perz właściwy, powój polny, rumian polny.
Ostrożeń polny Cirsium arvense
Chwast występuje we wszystkich typach upraw rolniczych. Szacuje się, że już trzy sztuki ostrożenia pobierają z gleby około 5 kg azotu, 4 kg potasu oraz 0,8 kg fosforu. Ostrożeń wytwarza palowy system korzeniowy, z którego odchodzą liczne korzenie boczne. Ostrożeń rozmnaża się głównie z rozłogów. Dodatkowo, wytwarza do pięć tysięcy nasion, które zachowują zdolność do kiełkowania w glebie przez nawet 20 lat. Walka z tym chwastem jest trudna, ze względu na ograniczoną liczbę substancji czynnych zwalczających ten gatunek.
![Chwasty upraw jagodowych](https://blog.fmcagro.pl/wp-content/uploads/2024/03/Ostrozen-polny-Cirsium-arvense.jpg)
Perz właściwy Elymus repens
Perz właściwy to jeden z najbardziej uciążliwych chwastów dla upraw jagodowych. Szkodliwość perzu wynika z jego silnych właściwości konkurencyjnych i zdolności do szybkiego rozprzestrzeniania się. Chwast w ciągu sezonu wegetacyjnego potrafi pobrać z jednego hektara aż 50 kg azotu, 50 kg fosforu oraz 70 kg potasu. Tworzy rozłogi, których długość może dochodzić do 130 metrów. Perz właściwy rośnie bardzo szybko i tworzy gęste kępy, które zagłuszają rośliny uprawne. Dodatkowo perz występując w dużym nasileniu może utrudniać zbiór owoców jagodowych, w tym truskawki.
Zwalczanie perzu jest niezwykle trudne i wymaga cierpliwości oraz wytrwałości. Ze względu na silne rozrastanie się kłączy, pojedyncze zabiegi zwalczania mogą okazać się niewystarczające.
![Perz właściwy chwast m.in. upraw jagodowych](https://blog.fmcagro.pl/wp-content/uploads/2024/03/Perz-wlasciwy-Elymus-repens.jpg)
Powój polny Convolvulus arvensis
Powój polny rośnie szybko. Pnąc się po roślinach uprawnych zagłusza je. Silnie konkuruje o światło, wodę, azot, fosfor i potas. W rezultacie rośliny uprawne mogą słabiej rosnąć, karłowacieć i produkować mniejsze owoce. Pędy powoju oplatają truskawki, co utrudnia ich zbiór i powoduje straty owoców. Chwast ten może wytwarzać do 1200 nasion, które zachowują zdolność do kiełkowania w glebie przez nawet 20 lat. Dodatkowo powój polny wytwarza bardzo odporne kłącza. Niektóre źródła podają, że mogą się one rozprzestrzenić się w promieniu nawet 5 metrów i sięgać w głąb gleby na kilka metrów.
![Powój polny - Chwast roślin uprawnych w tym roślin jagodowych](https://blog.fmcagro.pl/wp-content/uploads/2024/03/Powoj-polny-Convolvulus-arvensis.jpg)
Rumian polny Anthemis arvensis
Rumian polny jest jednym z przedstawicieli chwastów rumianowatych. Występuje pospolicie w wielu rodzajach upraw. Może przybierać formę jarą lub ozimą. Rośnie szybko i bujnie, co powoduje silną konkurencję m.in. z truskawkami o substancje pokarmowe i wodę. W rezultacie truskawki mogą słabiej rosnąć, karłowacieć i produkować mniejsze owoce. Rumian wytwarza dużą ilość nasion, które powodują zanieczyszczenie gleby i kiełkują w kolejnych latach, utrudniając uprawę truskawek. Dodatkowo chwast ten wytwarza podziemne kłącza, które mogą rozrastać się i tworzyć nowe rośliny.
![Rumian polny - chwast](https://blog.fmcagro.pl/wp-content/uploads/2024/03/Rumian-polny-Anthemis-arvensis.jpg)
Jak zwalczać chwasty upraw jagodowych?
Istnieje wiele różnych metod zwalczania chwastów w uprawach jagodowych – metody mechaniczne, agrotechniczne oraz chemiczne. Najlepszym rozwiązaniem jest połączenie różnych metod redukcji zachwaszczenia i profilaktyki.
Ochrona upraw jagodowych przed chwastami – metody mechaniczne zwalczania chwastów
Mechaniczne zwalczanie chwastów w uprawach jagodowych to bezpieczna i efektywna metoda ochrony plantacji jagodowych. Stanowi coraz bardziej popularną alternatywę dla herbicydów, a jej wybór wiąże się z wieloma korzyściami zarówno dla środowiska, jak i jakości upraw.
Do odchwaszczania międzyrzędzi upraw jagodowych można użyć glebogryzarek dopasowanych do ich szerokości. Maszyny skutecznie usuwają chwasty, spulchniają glebę i poprawiają jej napowietrzenie. Do usuwania młodych siewek chwastów w uprawach rzędowych można zastosować pielniki. Te urządzenia wyposażone w różnego rodzaju głowice robocze, precyzyjnie usuwają chwasty z rzędów, nie uszkadzając przy tym roślin uprawnych.
Zalety mechanicznego zwalczania chwastów w uprawach jagodowych
- Brak negatywnego oddziaływania na środowisko
- Dobre rezultaty przy regularnym stosowaniu
- Możliwość zwalczania różnych gatunków chwastów
- Rozwój technologiczny i coraz większy wybór dostępnych maszyn
Wady mechanicznego zwalczania chwastów w uprawach jagodowych
- Pracochłonność i czasochłonność metody
- Zakup i eksploatacja maszyn może generować dodatkowe koszty
- Niektóre, zwłaszcza starsze, chwasty mogą być trudne lub wręcz niemożliwe do usunięcia mechanicznie
Ochrona upraw jagodowych przed chwastami – metody agrotechniczne zwalczania chwastów
Metody agrotechniczne stanowią doskonałe uzupełnienie dla innych metod ochrony upraw jagodowych przed chwastami. Do metod agrotechnicznych należą m.in. uprawa międzyrzędzi i ściółkowanie gleby.
Uprawa międzyrzędzi polega na wysiewaniu w międzyrzędziach roślin okrywowych, najczęściej traw umiarkowanie rosnących, takich jak kostrzewa czerwona i wiechlina. Rośliny te konkurują z chwastami o wodę, składniki odżywcze i światło słoneczne, skutecznie hamując ich wzrost.
Inną metodą agrotechniczną w zwalczaniu chwastów w uprawach jagodowych jest ściółkowanie gleby. Polega na rozłożeniu na powierzchni gleby warstwy materiału organicznego, np. trocin, kory, słomy, wytłoków owocowych czy kompostu. Ściółkowanie ogranicza kiełkowanie chwastów, a także wyrównuje temperaturę i wilgotność gleby, poprawiając jej strukturę. Alternatywą dla ściółek organicznych są ściółki syntetyczne, np. czarna folia polietylenowa, włóknina polipropylenowa (czarna agrotkanina) i poliakrylowa (czarna agrowłóknina). Co prawda folia i włókniny skutecznie ograniczają wzrost chwastów, ale są droższe i zdecydowanie mniej przyjazne dla środowiska.
Zalety metod agrotechnicznych w zwalczaniu chwastów w uprawach jagodowych
- Ograniczają kiełkowanie chwastów
- Ściółki pochodzenia naturalnego ograniczają udeptywanie gleby, a także wyrównują jej temperaturę i wilgotność oraz dostarczają roślinom uprawnym substancji pokarmowych
Wady metod agrotechnicznych w zwalczaniu chwastów w uprawach jagodowych
- Duże koszty związane z zakupem materiałów ściółkowych
- Pracochłonność i czasochłonność metod związane z wykładaniem, uzupełnianiem i wymianą ściółek oraz wielokrotnym koszeniem międzyrzędzi
- Przerastanie ściółek przez chwasty trwałe
- Utylizacja ściółek syntetycznych
Metody chemiczne w zwalczaniu chwastów upraw jagodowych
Chemiczne zwalczanie chwastów jest skutecznym, ale wymagającym rozwagi narzędziem w ochronie upraw jagodowych. Dobór herbicydów i termin ich stosowania musi być ściśle dopasowany do gatunku uprawy, rodzaju chwastów oraz warunków panujących na plantacji.
Jesienne zabiegi herbicydowe w truskawkach mogą być użyteczne na polach zachwaszczonych gwiazdnicą pospolitą, starcem zwyczajnym, jasnotą purpurową, bratkiem polnym, tasznikiem pospolitym, bodziszkiem drobnym i wiechliną roczną. Siewki tych chwastów nie są wrażliwe na mróz i kontynuują swój rozwój w okresach odwilży oraz przedwiośnia.
W uprawie truskawki do zwalczania chwastów dwuliściennych w międzyrzędziach oraz niszczenia odrostów korzeniowych zaleca się zastosowanie herbicydów zawierających substancję czynną karfentrazon etylowy, np. Spotlight® Plus 060 EO. Dodatkowo Spotlight® Plus 060 EO może być wykorzystywany do kontroli pędów bocznych i rozłogów w innych uprawach jagodowych, w tym maliny, jeżyny, porzeczki czerwonej i czarnej oraz borówki.
Na starszych plantacjach truskawek, gdzie jesienią nie zastosowano herbicydów, wiosną może okazać się konieczne wcześniejsze mechaniczne usunięcie wyrośniętych siewek chwastów. Dopiero po takim zabiegu można zastosować herbicydy o działaniu dolistnym lub doglebowym, zawierające lenacyl np. Venzar® 500 SC. >>>SPRAWDŹ! <<<
Dodatkowo Venzar® 500 SC może być stosowany w roku zakładania plantacji, po posadzeniu i ukorzenieniu się roślin.
Wybór odpowiedniego herbicydu wymaga wcześniejszego rozpoznania gatunków chwastów występujących na plantacji. Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku chwastów średnio wrażliwych lub odpornych.
Przestrzeganie zaleceń zawartych na etykietach herbicydów jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa roślin uprawnych i skuteczności zwalczania chwastów. Niewłaściwe zastosowanie środków ochrony roślin może prowadzić do uszkodzenia roślin uprawnych, a także do zanieczyszczenia środowiska.
Wady i zalety chemicznego zwalczania chwastów w uprawach jagodowych
Zalety chemicznego zwalczania chwastów w uprawach jagodowych
- Prawidłowo dobrane do składu gatunkowego chwastów herbicydy wykazują dużą skuteczność
- Stosowanie herbicydów pozwala zaoszczędzić czas i pracę
- Możliwość stosowania w różnych fazach rozwojowych roślin uprawnych
- Możliwość ograniczenia płodozmianu
Wady chemicznego zwalczania chwastów w uprawach jagodowych
- Nieprawidłowo zastosowane herbicydy mogą negatywnie wpływać na środowisko
- Długotrwałe stosowanie herbicydów należących do tej samej grupy chemicznej lub o tym samym mechanizmie działania może prowadzić do rozwoju odporności chwastów na ich działanie
- Herbicydy, jeśli nie są stosowane zgodnie z instrukcją, mogą powodować uszkodzenia roślin chronionych
Oprócz zwalczania chwastów, niezwykle ważną rolę w ochronie upraw jagodowych przed chwastami odgrywa odpowiednia profilaktyka. Stosowanie kwalifikowanych sadzonek oraz unikanie zanieczyszczenia gleby nasionami chwastów, to dwa kluczowe elementy, które pozwalają zapobiec problemom z chwastami w późniejszych etapach uprawy.