Choroby zawodowe rolników – jak im zapobiegać?
Osoby pracujące w gospodarstwie rolnym są narażone na różnorodne czynniki niebezpieczne dla zdrowia a nawet życia. Należą do nich m.in. choroby zawodowe o podłożu alergicznym, immunotoksycznym oraz odzwierzęcym. Mimo że są ściśle powiązane ze specyfiką pracy, w pewnym stopniu można je ograniczyć. Jakie działania wykonywać?
Pomimo różnorodnych działań profilaktycznych i doraźnych choroby zawodowe rolników są coraz powszechniejsze. Według Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w 2015 roku odnotowano 245 przypadków zachorowań na choroby zawodowe zakończone wypłatą jednorazowych odszkodowań. W 2016 roku liczba wzrosła do 268, a w 2017 stwierdzono 293 takie przypadki.
W roku 2017 choroby zakaźne były powodem wypłaty aż 253 odszkodowań. 32 odszkodowania zostały wypłacone osobom cierpiącym na choroby układu oddechowego. Jakie choroby są dla rolników najgroźniejsze? Co jest realnym zagrożeniem dla rolnika?
Główne choroby zawodowe rolników
Najczęściej występującą chorobą zawodową u rolników jest borelioza. Kolejnym, na szczęście znacznie rzadziej występującym schorzeniem wywoływanym przez kleszcze, jest kleszczowe zapalenie opon mózgowych. Z dolegliwości wywoływanych przez pyły i inne zanieczyszczenia należy wymienić astmę oskrzelową, zewnątrzpochodne zapalenie pęcherzyków płucnych oraz alergiczny nieżyt nosa. Wśród zagrożeń odnotowuje się także choroby skóry oraz przewlekłe choroby układu ruchu. Oprócz tego rolnik narażony jest na uszczerbek na zdrowiu przez kontakt z niebezpiecznymi substancjami oraz przez ekspozycję na hałas.
Jak ograniczyć zachorowania – higiena osobista i czystość w gospodarstwie
Czynniki wywołujące wiele chorób zawodowych rolników można ograniczyć przez odpowiednią profilaktykę, utrzymanie porządku a także ostrożność. Duże znaczenie w niedopuszczaniu do wystąpienia chorób pośrednio związanych z pracą ma higiena osobista. Ubrania roboczego nie można prać z innymi. Wszelkie, nawet drobne skaleczenia, powinno się od razu dezynfekować. Choroby odzwierzęce minimalizuje się przez szczepienia (zwierząt i ludzi), likwidację szkodników, przestrzeganie przepisów sanitarnych i dezynfekcję pomieszczeń.
Ochrona przed pyłami rolniczymi i hałasem
Rolnik jest stale narażony na kontakt z pyłami zarówno w produkcji roślinnej jak i zwierzęcej. Obejmuje to m.in. stosowanie nawozów i środków ochrony roślin, przechowywanie plonów, przebywanie w pomieszczeniach inwentarskich i magazynach. Pył rolniczy może nie tylko uczulać, ale zawiera bakterie, termofilne promieniowce, grzyby pleśniowe i endotoksyny. Dlatego warto regularnie wykonywać pomiary stężenia pyłu w powietrzu. W budynkach powinny być montowane wydajne systemy wentylacji, ponadto należy je wietrzyć. Ważne jest dbanie o BHP przy korzystaniu z chemii oraz aplikowaniu nawozów. Zboże (i inne plony) powinny być szybko suszone i odpowiednio przechowywane. Natomiast najlepszym sposobem na ograniczenie ekspozycji na hałas (nie powinno się przekraczać 85dB) jest stosowanie ochronników słuchu, montaż kabiny w ciągniku, dbanie o dobry stan techniczny (i wyciszenie) używanych urządzeń.
Zagrożeń w gospodarstwie rolniczym nie można bagatelizować, gdyż mogą skończyć się trwałym uszczerbkiem na zdrowiu a nawet śmiercią. Warto zagłębić się w temat i przyswoić właściwe nawyki. W tym wypadku omijanie przepisów jest po prostu nieopłacalne i ryzyko