Przędziorek chmielowiec – rozpoznanie, szkodliwość i zwalczanie
Przędziorek chmielowiec (Tetranychus urticae) to jeden z najbardziej powszechnych i uciążliwych szkodników. Pomimo nazwy nie żeruje wyłącznie na chmielu, lecz atakuje różne grupy roślin. Jest pod tym względem mało wybredny. Jak chronić uprawy przed nim i jak go bezpośrednio zwalczać?
Przędziorek chmielowiec to gatunek roztocza o owalnym ciele osiągający niewielkie rozmiary (samice 0,4-0,6mm, samce mniej). Samice mają zmienną barwę w zależności od pory roku – latem są żółtozielone, zimą ceglasto-pomarańczowe. Szkodnik żeruje w dużych grupach. Jest łatwy do rozpoznawania, gdyż wytwarza drobne, delikatne pajęczynki. Zimuje na resztkach roślin, pniach drzew i w ściółce. Jedna samica w ciągu swojego życia składa od 50-150 jaj. Wiosną, gdy temp. przekroczy 10 stopni Celsjusza, roztocza rozpoczynają żer. Z początku przędziorki często korzystają z chwastów, m.in. żywią się pokrzywami.
Szkodliwość przędziorka
Przędziorek chmielowiec uchodzi za groźnego szkodnika chmielu, ale także wielu innych gatunków oraz grup. Żeruje zarówno na roślinach uprawianych dla plonu, w uprawach rolnych jak i na gatunkach ozdobnych (nawet tych w pomieszczeniach). Jego jadłospis obejmuje kilkaset gatunków. Szkodliwość w każdym przypadku jest taka sama. Roztocza żerują głównie na spodniej części blaszek liściowych i na młodych pędach. Wysysają sok ograniczając zdolności asymilacyjne roślin.
W wyniku zakłóceń wzrost i rozwój zieleni jest zahamowany. Na zaatakowanych organach występują drobne żółte plamki, które z czasem powiększają się. Liście żółkną i opadają, pędy mogą więdnąć. W uprawach chmielu przędziorek najczęściej najpierw zasiedla dolne partie roślin znajdujące się na obrzeżach plantacji. Następnie przenosi się ku górze a potem w głąb upraw. Atakuje nie tylko liście, ale także szyszki. Liście przed opadnięciem mają charakterystyczną miedziano-brunatną barwę, szyszki pomarańczowo-zieloną.
Działanie profilaktyczne
W uprawach polnych i ogrodowych pewnym rozwiązaniem jest regularne odchwaszczanie upraw. Ponadto duże znaczenie ma użyźnianie podłoża, np.: stosowanie dodatków, które usprawniają zatrzymywanie wody i składników pokarmowych. Na mniejszych areałach szkodnika można ograniczyć przez spryskiwanie roślin (np.: w mieszkaniu). Przędziorki nie lubią wilgotnych warunków – sprzyja im susza. W uprawach amatorskich ze szkodnikiem walczy się różnymi ekologicznymi sposobami. Sprawdzone środki to m.in. ekologiczne preparaty wyprodukowane na bazie chwastów, roztwory z szarego mydła i preparaty olejowe. W uprawach pod osłonami dobrą skuteczność wykazuje ochrona biologiczna, np.: wykorzystanie dobroczynka. Szkody powodowane przez szkodniki (powyższe a także inne) można ograniczyć przez zrównoważone nawożenie obejmujące mikroelementy. Nie można przy tym przesadzać z nawozami azotowymi.
Bezpośrednie zwalczanie przędziorka chmielowca
Środki ochrony roślin najczęściej stosuje się doraźnie. W wielu przypadkach warto jednak wykonać opryski profilaktyczne – w czasie przedwiośnia – aby zniszczyć zimujące jaja. Dobór środków zależy od rodzaju uprawy i terminu stosowania.
