Pryszczarek porzeczkowiec pędowy
Pryszczarek porzeczkowiec pędowy Thomasiniana ribis to niewielkich rozmiarów muchówka, która powoduje poważne szkody w uprawach porzeczki, zwłaszcza porzeczki czarnej. W Polsce pryszczarek porzeczkowiec pędowy występuje dość powszechnie, a lokalnie może pojawiać się bardzo licznie. Żerowanie pryszczarka prowadzi do osłabienia krzewów, zmniejszenia plonowania, a w skrajnych przypadkach nawet do dyskwalifikacji uprawy. Co warto wiedzieć o pryszczarku porzeczkowcu pędowym, aby go skutecznie zwalczać.
Pryszczarek porzeczkowiec pędowy – opis szkodnika
Samice pryszczarka porzeczkowca pędowego są barwy brązowo-pomarańczowej i osiągają długość do 2,3 mm. Natomiast samce są mniejsze, dorastają do 1,7 mm i są żółte. Samice składają mlecznobiałe jaja w zranieniach i pęknięciach kory pędów. Szkody w uprawach wyrządzają beznogie larwy. Larwy pryszczarka porzeczkowca pędowego początkowo, po wylęgu, mają białawy kolor, a z czasem stają się pomarańczowe i osiągają około 4 mm długości.
Cykl rozwojowy pryszczarka porzeczkowca
W zależności od przebiegu pogody, w sezonie wegetacyjnym rozwijają się 2–3 pokolenia pryszczarka porzeczkowca pędowego. Postacią zimującą są larwy, które zimują w glebie pod krzewami porzeczki, a wiosną przepoczwarzają się. Muchówki wiosennego pokolenia wylatują pod koniec maja i w czerwcu, letniego od połowy lipca, zaś jesiennego w okresie od sierpnia do września. Larwy pryszczarka porzeczkowca wylęgają się z jaj po około 4 dniach i żerują pod skórką młodych pędów przez 3 tygodnie. Następnie przepoczwarzają się w glebie.
Pryszczarek porzeczkowiec pędowy – objawy żerowania i szkodliwość
Pryszczarek porzeczkowiec pędowy zasiedla głównie pędy jednoroczne, choć sporadycznie można go spotkać również na pędach dwuletnich. Wokół miejsc żerowania pryszczarka porzeczkowca, na korze, pojawiają się ciemne przebarwienia. Przyległa tkanka stopniowo pęka i zapada się. Uszkodzone pędy są osłabione, zamierają i łatwo wyłamują się, co w konsekwencji prowadzi do redukcji plonu. Porażone przez pryszczarka porzeczkowca krzewy są osłabione i słabiej rosną. Bardzo często miejsca uszkodzeń są wtórnie porażane przez grzyby chorobotwórcze, co dodatkowo osłabia rośliny. Występowanie pryszczarka porzeczkowca pędowego na plantacjach matecznych i w szkółkach może skutkować ich dyskwalifikacją.
Jak zwalczać pryszczarka porzeczkowca pędowego?
Zwalczanie porzeczkowca pędowego należy przeprowadzić zgodnie z sygnalizacją, po przekroczeniu przez szkodnika progu zagrożenia. Próg zagrożenia pryszczarka porzeczkowca pędowego wynosi 10 uszkodzonych pędów w próbie 50 pędów jednorocznych. Do zwalczania pryszczarka porzeczkowca pędowego zaleca się stosowanie oprysku insektycydem zawierającym cyjanotraniliprol, na przykład preparatem Exirel® 100 SE<SPRAWDŹ. Zabieg chemiczny należy wykonać w okresie intensywnego lotu muchówek, w następujących terminach:
- od fazy początku wzrostu owocu, gdy widoczne są pierwsze owoce na gronie (BBCH 71), do fazy początku dojrzewania owoców (BBCH 81)
- po zbiorze owoców (BBCH>87). Zabieg wykonany po zbiorze owoców pozwala zabezpieczyć uszkodzone podczas zbioru mechanicznego pędy.
