Ćma bukszpanowa – co wiemy o szkodniku i jego zwalczaniu?
Ćma bukszpanowa Cydalima perspectalis jest inwazyjnym szkodnikiem, który w ostatnich latach spowodował znaczne szkody w uprawach bukszpanu. W Polsce po raz pierwszy ćma bukszpanowa została wykryta w 2012 roku i od tego czasu szybko rozprzestrzeniła się na cały kraj. Co wiemy o tym szkodniku i jak należy go zwalczać?
Ćma bukszpanowa – opis szkodnika
Motyle ćmy bukszpanowej osiągają rozpiętość skrzydeł wynoszącą od około 3,5 do 4,5 cm. Ich głowa jest barwy od szarej do brązowej z długimi czułkami. Tułów pokryty jasnymi włoskami przechodzącymi w brąz na końcowych segmentach odwłoka. Skrzydła ćmy bukszpanowaej są barwy beżowo-popielatej z brązową obwódką i białą plamką w kształcie półksiężyca na pierwszej parze.
Gąsienice ćmy bukszapnowej są barwy zielonkawej z ciemną głową i charakterystycznym rysunkiem składającym się z pasów i kropek przebiegających wzdłuż ciała.
Ćma bukszpanowa – cykl rozwojowy
W ciągu sezonu wegetacyjnego mogą rozwinąć się dwa lub trzy pokolenia ćmy bukszpanowej. Gąsienice zimują w kokonach, które tworzą między zdrowymi liśćmi bukszpanu. Pierwsze dorosłe osobniki pojawiają się zwykle na przełomie kwietnia i maja. Ćmy bukszapnowe aktywne są głównie w pogodne noce. Wówczas odbywają loty w poszukiwaniu partnerów do rozmnażania oraz roślin żywicielskich.
Samice ćmy bukszapnowej składają jaja, zazwyczaj w liczbie od 10 do 30 sztuk, na spodniej stronie liści. Zawsze wybierają do tego celu zdrowe, nieuszkodzone liście, zwłaszcza młode, na końcach pędów. Rozwój jaj ćmy bukszpanowej, w zależności od temperatury, trwa od 5 do 15 dni. Natomiast larw od 17 do nawet 85 dni. Po tym czasie przeobrażają w poczwarki, z których średnio po 21 dniach pojawiają się motyle.
Objawy żerowania ćmy bukszpanowej
Gąsienice ćmy bukszpanowej żerują gromadnie na liściach bukszpanu Buxus spp. Ich obecność łatwo rozpoznać, po charakterystycznych, gęstych oprzędach, którymi pokrywają gałązki roślin. Występowanie gąsienic ma zazwyczaj charakter masowego pojawu. Przy dużej liczebności, w krótkim czasie, doprowadzają do całkowitego ogołocenia bukszpanów z liści, tzw. gołożerów i śmierci roślin.
Rozprzestrzenianie się szkodnika
Ćma bukszpanowa wykazuje dużą zdolność do rozprzestrzeniania się, co jest uwarunkowane zarówno czynnikami naturalnymi, jak i działalnością człowieka. Motyle mają dobrze rozwinięte zdolności lotu, co umożliwia im pokonywanie znacznych odległości, dochodzących nawet do 10 km. Jednak w przemieszczaniu się owadów główną rolę odgrywa człowiek, który nieświadomie przewozi jaja lub gąsienice wraz z materiałem roślinnym.
Zwalczanie ćmy bukszapnowej
Zwalczanie ćmy bukszpanowej stanowi poważne wyzwanie i wymaga natychmiastowej reakcji. W krótkim czasie od pojawienia się szkodnika może dojść do całkowitego zniszczenia roślin.
Niestety, skuteczna ochrona bukszpanów wymaga zastosowania środków chemicznych lub biologicznych. Praktyka ogrodnicza wskazuje, że domowe metody zwalczania są zazwyczaj nieskuteczne. Sytuację dodatkowo komplikuje fakt, że w ciągu jednego sezonu wegetacyjnego mogą pojawić się nawet trzy pokolenia ćmy bukszpanowej. Nawet jeśli uda nam się zwalczyć szkodnika w naszym ogrodzie, istnieje ryzyko że kolejne motyle przefruną z sąsiadujących terenów.
Jak skutecznie zwalczać ćmę bukszpanową?
W tym celu zaleca się sięgnąć po biologiczne środki owadobójcze, takie jak np. Nexsuba® < SPRAWDŹ. Ten nowoczesny insektycyd, otrzymany w procesie fermentacji bakterii Saccharopolyspora spinosa, charakteryzuje się unikalnym mechanizmem działania, na który szkodniki nie uodporniły się. Preparat Nexsuba® działa wyjątkowo szybko, ponieważ jego działanie jest już widoczne kilkanaście minut po przeprowadzonym zabiegu.