Chwasty wiosną na polu – kiedy i jakich się spodziewać?
Wielkimi krokami nadchodzi wiosna, więc już teraz warto pomyśleć o zwalczaniu chwastów. Wiosenne wschody zainicjowane są osiągnięciem odpowiedniej temperatury gleby, przy czym temperatura minimalna kiełkowania niektórych gatunków chwastów, takich jak fiołek polny, czy tasznik, jest niższa od tej wymaganej dla niektórych roślin uprawnych. Nasz prosty kalendarz podpowie ci kiedy i w jakiej kolejności i kiedy możesz spodziewać się nieproszonych gości na swoim polu.
1. Gatunki o minimalnej temperaturze kiełkowania: 2–7°C; optymalnej 12–13°C; maksymalnej 20 – 25°C
Do tej grupy chwastów należą: przytulia czepna, przetacznik bluszczycowy, chwastnica jednostronna.
Przytulia czepna
Jest chwastem o bardzo dużej szkodliwości. Powoduje wyleganie zbóż oraz utrudnia ich zbiór mechaniczny, silnie konkuruje o składniki pokarmowe ograniczając wzrost innych roślin. Najczęściej można ją spotkać w uprawach rzepaku, roślin okopowych oraz kukurydzy, koniczynie i lucernie.
Przetacznik bluszczykowy
Można go spotkać w uprawach zbóż ozimych oraz roślin okopowych. Jego krótki cykl rozwojowy powoduje, że silnie konkuruje z roślinami uprawnymi o składniki pokarmowe. Najczęściej występuje w zbożach (szczególnie ozimych) oraz uprawach okopowych.
Chwastnica jednostronna
Uporczywy chwast upraw kukurydzy. Wcześnie wschodzi, długo wegetuje i silnie osłabia roślinę uprawną. Jedna roślina jest w stanie wydać od kilkuset do kilku tysięcy nasion.
2. Gatunki o minimalnej temperaturze kiełkowania: 2–7°C; optymalnej 12–13°C; maksymalnej 30–35°C
Do tej grupy chwastów należą: mak polny, fiołek polny, gwiazdnica pospolita
Mak polny
Bardzo płodna roślina. Występuje w uprawach roślin zbożowych (w szczególności ozimych) oraz w uprawach okopowych.
Fiołek polny
Występuje w zbożach, rzepaku, okopowych oraz w ogrodach. Zachwaszczenie nasila się w płodozmianie z wysokim udziałem zbóż oraz w monokulturze.
Gwiazdnica pospolita
Chwast odznaczający się dużą żywotnością. Rozmnaża się zarówno generatywnie (nasiona) oraz wegetatywnie (np. z kawałków łodyg pozostawionych po pieleniu). Występuje we wszystkich typach upraw.
3. Gatunki o szerokim zakresie temperatur kiełkowania oraz optimum 13–30°C
Do tej grupy chwastów należą: tasznik pospolity, rzodkiew świrzepa, komosa biała, szarłat szorstki, przetacznik perski, rumian polny, miotła zbożowa
Tasznik pospolity
Chwast ten jest żywicielem pośrednim grzybów oraz szkodników roślin krzyżowych, w tym słodyszka rzepakowego. Występuje w uprawach roślin zbożowych oraz okopowych.
Rzodkiew świrzepa
Wyczerpuje silnie glebę z substancji pokarmowych. Żywiciel pośredni grzybów oraz szkodników roślin krzyżowych. Występuje w uprawach zbożowych jarych, gryce, rzepaku oraz okopowych.
Komosa biała
Chwast o dużym potencjale rozrodczym. Silnie wyczerpuje glebę ze składników pokarmowych. Żywiciel wielu agrofagów roślin uprawnych. Występuje w uprawach kukurydzy, zbożu oraz rzepaku.
Szarłat szortki
Bardzo szybko rozwijający się gatunek chwastu. Wytworzył mechanizm odporności na herbicydy triazynowe. Obniża wielkość plonu oraz utrudnia zbór. Występuje w uprawach okopowych oraz w kukurydzy.
Przetacznik perski
Bardzo szybko przechodzi poszczególne stadia rozwojowe. Kwitnie i owocuje przez cały okres wegetacyjny. Silnie konkuruje o składniki odżywcze z uprawianymi roślinami. Występuje w uprawach zbożowych (w szczególności jarych) i okopowych.
Rumian polny
Występuje pospolicie w uprawach roślin okopowych, zbożowych i rzepaku. Dobrze rozwija się na glebach ubogich w składniki pokarmowe.
Miotła zbożowa
Popularny i trudny do wytępienia chwast. Występującym głównie w zbożach ozimych oraz w okopowych. Szybciej dojrzewa od nich dojrzewa i osypuje ziarniaki w czasie żniw. Silnie zanieczyszcza ziarno.
4. Gatunki kiełkujące niezależnie od temperatury: wyka drobnokwiatowa, powój polny
Wyka drobnokwiatowa
Oplata rośliny uprawne i powoduje wyleganie łanu. Występuje w zbożach, lnie oraz okopowych.
Powój polny
Gatunek silnie konkurujący o składniki pokarmowe. Oplata łodygi roślin, aż po sam ich wierzchołek. Powoduje wyleganie roślin uprawnych. Występuje w uprawach zbożowych (w szczególności kukurydzy) oraz okopowych.
