Choroby grzybowe rzepaku – profilaktyka i zwalczanie

Choroby grzybowe rzepaku stanowią jedno z najpoważniejszych zagrożeń w jego uprawie. Mogą infekować rośliny na każdym etapie ich rozwoju, prowadząc do znacznych strat ekonomicznych. Do szczególnie groźnych chorób grzybowych rzepaku należą sucha zgnilizna kapustnych, czerń krzyżowych oraz szara pleśń. Pierwsze objawy zainfekowania roślin mogą pojawić się już jesienią.  Obecność chorób grzybowych na plantacji rzepaku znacznie zwiększa ryzyko wymarznięcia roślin w okresie zimowym. Jak skutecznie zapobiegać rozwojowi chorób grzybowych i minimalizować straty w uprawie?

Choroby grzybowe rzepaku, które zagrażają uprawom jesienią

Sucha zgnilizna kapustnych

Sucha zgnilizna kapustnych jest chorobą powodowaną przez dwa gatunki grzybów: Leptosphaeria maculans oraz Leptosphaeria biglobosa. Pierwsze symptomy porażenia suchą zgnilizną kapustnych można zaobserwować już jesienią na liścieniach rzepaku ozimego, a następnie na liściach właściwych. Objawiają się jako chlorotyczne plamy otoczone brunatną obwódką, na których pojawiają się czarne piknidia.

Wraz z rozwojem choroby, często jeszcze jesienią, na szyjce korzeniowej rzepaku powstają rozszerzające się, brunatne plamy. Prowadzą one do zwężenia szyjki korzeniowej, co w konsekwencji powoduje zasychanie i łamanie się roślin. Straty w plonie rzepaku spowodowane przez suchą zgniliznę kapustnych mogą przekraczać połowę plonu.

Rzepak zainfekowany przez Leptosphaeria maculans, który wywołuje suchą zgniliznę kapustnych
Objawy porażenia przez Leptosphaeria maculans na liściu rzepaku

Czerń krzyżowych

Czerń krzyżowych, czyli alternarioza to choroba wywoływana przez patogeny grzybowe z rodzaju Alternaria. Zagrażają rzepakowi przez cały okres jego wegetacji, a w szczególności w okresie kwitnienia i dojrzewania nasion. Początkowe objawy choroby mają postać owalnych, z czasem rozszerzających się, plamek otoczonych brunatną obwódką. Z gospodarczego punktu widzenia największe straty powoduje porażenie łuszczyn, które zamierają lub przedwcześnie dojrzewają i otwierają się. Uszkodzenia roślin spowodowane czernią krzyżowych prowadzą do strat sięgających nawet 20 proc. plonu.

Choroba grzybowa rzepaku - czerń krzyżowych
Strąki nasion rzepaku ozimego zainfekowane czernią krzyżowych zwaną też czarną plamistością roślin krzyżowych

Szara pleśń

Szarą pleśń wywołuje grzyb Botrytis cinerea, który może porażać wszystkie nadziemne części roślin. Pierwszymi objawami szarej pleśni w rzepaku są wodniste, zielonkawe plamy pojawiające się na liściach, łodygach, pąkach i strąkach. Z czasem pokrywają się szarym nalotem. Młode rośliny porażone przez szarą pleśń często zamierają. U roślin starszych choroba prowadzi do redukcji plonowania i zanieczyszczenia nasion. Straty w plonie spowodowane przez szarą pleśń mogą sięgać nawet 30 proc.

Choroby grzybowe rzepaku – profilaktyka

Strat powodowanych przez choroby grzybowe rzepaku można uniknąć poprzez prawidłową profilaktykę umożliwiającą likwidację potencjalnych źródeł infekcji oraz zmniejszenie ryzyka porażenia roślin. Do takich działań należy zaliczyć m.in.:

  • stosowanie płodozmianu
  • staranne przygotowanie gleby pod zasiewy oraz niszczenie resztek pożniwnych
  • dobór odmian o zwiększonej odporności na patogeny grzybowe
  • zastosowanie prawidłowej gęstości siewu
  • zwalczanie szkodników oraz chwastów
  • racjonalne nawożenie

Choroby grzybowe rzepaku – zwalczanie

W okresie jesiennym powszechną praktyką w ochronie rzepaku jest stosowanie fungicydów zawierających difenokonazol i tebukonazol, takich jak Maxior<<< SPRAWDŹ.  Połączenie tych dwóch substancji nie tylko skutecznie zwalcza choroby grzybowe, ale również reguluje wzrost roślin, zapobiegając ich nadmiernemu wyrastaniu jesienią. Z kolei wiosenne zastosowanie fungicydu Maxior dodatkowo skraca i wzmacnia łodygi, chroniąc rośliny przed wyleganiem.

Maxior na suchą zgniliznę kapustnych

Polecamy także: