Zwalczanie nicieni w warzywach – Jak rozpoznać żerowanie nicieni?
Nicienie to groźny, niewidoczny wróg warzyw, a zwalczanie nicieni wcale nie jest łatwe. Szkodnik może dokonać spustoszenia w uprawie i tym samym znacznie obniżyć plon. Najczęściej tę grupę roślin atakują guzaki, korzeniaki, szpilecznik baldasznik, mątwik i niszczyk zjadliwy.
Jak ograniczać i zwalczać nicienie w warzywach?
Nicienie – oznaki występowania szkodników
Nicienie to drobne, szkodniki o długości około 0,5 – 2 milimetra, które najczęściej żerują na systemie korzeniowym roślin – na przykład guzaki, korzeniaki. Tylko nieliczne gatunki atakują organy nadziemne. Przykładem takiego nicienia jest niszczyk zjadliwy. Częstym symptomem dużej liczebności nicieni są deformacje korzeni, narośla i nadmierne tworzenie korzeni bocznych.
Objawy w częściach nadziemnych to m.in. żółknięcie liści.
Żerowanie nicieni często wiąże się z dalszymi uszkodzeniami rośliny przez inne grupy szkodników, a także infekcje. Wówczas na porażonych tkankach występują m.in. ordzawienia. Zazwyczaj pierwsze niepokojące sygnały, to placowe zaburzenia u roślin takie jak skarlenie, więdnięcie, żółknięcie i wypadanie.
Przed założeniem plantacji warto zlecić wyspecjalizowanemu laboratorium badania gleby na obecność nicieni.
Zwalczanie nicieni w warzywach – Pięć działań zapobiegawczych
Z nicieniami najskuteczniej walczy się przez szeroko zakrojoną profilaktykę.
1. Sprawdzony materiał siewny/sadzeniowy
Należy używać materiału siewnego/sadzeniowego z pewnego źródła. Najlepiej od profesjonalnego producenta, a nie własnej produkcji.
2. Płodozmian
Warzywa zaleca się uprawiać z zachowaniem płodozmianu. Nie można siać/sadzić po sobie gatunków należących do tej samej rodziny. Przykładowo pietruszkę i seler należy uprawiać na danym polu co pięć lat. Ograniczy to ryzyko uszkodzeń powodowanych m.in. przez szpilecznika baldasznika.
3. Rośliny odstraszające
W produkcji amatorskiej czy małoobszarowej dobrze sprawdzają się rośliny odstraszające. Na przykład wprowadzenie aksamitki pozwala ograniczyć populację szkodników. Korzenie aksamitki wydzielają związki szkodliwe dla nicieni. Każdego roku warto przeznaczać na nią około dwadzieścia procent powierzchni przeznaczonej pod uprawę. Podobne do aksamitki właściwości ma szparag lekarski.
4. Ugorowanie ziemi
Dobrym sposobem na zapobieganie występowania nicieni jest ugorowanie ziemi. Na przykład w ten sposób można ograniczyć populację mątwika ziemniaczanego nawet o trzydzieści pięć procent.
5. Właściwe nawożenie roślin
Nicienie powodują większe uszkodzenia w warzywach, które były niewłaściwie nawożone, zwłaszcza przenawożone oraz cierpią na skutek suszy. Dlatego należy zwrócić szczególną uwagę na te dwa elementy.
Ogólne dbanie o kondycję uprawianych roślin ma duże znaczenie.
Bezpośrednia walka z nicieniami
Doraźna walka z nicieniami polega na stosowaniu różnorodnych preparatów. Przykładem jest P-Drakol zawierający pożyteczne bakterie. Podobnie działa Nematado Biocontrol. Dobrym środkiem, który ogranicza nicienie, a ponadto wzmacnia kondycję roślin jest Bactim Receptor. Zawiera grzyby mikoryzowe, grzyby saprofityczne oraz promieniowce. Z chemicznych środków ochrony doglebowo stosuje się m.in. preparaty zawierające oksamyl, związek z grupy karbaminianów oraz fostiazat, związek z grupy fosforoorganicznych. Ogólnie lista dostępnych preparatów przeciw nicieniom jest okrojona. Na rynku nie ma dużego wyboru.
