Co trzeba wiedzieć o chwastach, aby dobrać środek ochrony roślin?
Chwasty polne, będące roślinami niepożądanymi w łanie roślin uprawnych, takich jak zboże, rzepak, buraki czy kukurydza, towarzyszą gospodarce rolnej od zawsze. Ich występowanie w łanie niesie za sobą szereg skutków negatywnych, w tym nie tylko konkurencyjność o pokarm, czy światło z roślinami uprawianymi, ale również pośredniczenie w przenoszeniu chorób oraz szkodników upraw, takich jak słodyszek rzepakowy czy mątwik zbożowy.
Znajomość podstawowych informacji o budowie poszczególnych grup chwastów w różnych stadiach ich rozwoju i warunkach rozwoju pozwala na ich szybkie rozpoznanie i zwalczenie. Informacja ta sprawia, że dobrany do problemu środek ochrony roślin będzie zastosowany w optymalnej dawce, co niesie korzyści zarówno ekonomiczne jak i ekologiczne.
Klasyfikacja
Chwasty klasyfikowane są na podstawie różnych kryteriów, takich jak ich budowa, długość życia czy układ przestrzenny w łanie roślin uprawnych. Najbardziej ogólny podział, ze względu na ilość liścieni w czasie kiełkowania, obejmuje dwie grupy:
Rośliny jednoliścienne
Do tej grupy należą: chwastnica jednostronna (okopowe, kukurydza), miotła zbożowa (zboża, szczególnie ozime, okopowe, rzepak), owies głuchy (zboża jare, rzadko okopowe), perz właściwy (wszystkie uprawy), włośnica sina (okopowe, zboża jare i ozime), włośnica zielona (okopowe, zboża głownie ozime). Do zwalczania chwastów jednoliściennych w uprawach roślin dwuliściennych stosuje się grupę środków na chwasty nazywaną ogólnie graminicydami.
Rośliny dwuliścienne
Jest do bardzo liczna grupa, najpopularniejszymi jej przedstawicielami są: chaber bławatek (zboża, okopowe, motylkowe), gorczyca polna (wszystkie uprawy jare), gwiazdnica pospolita (wszystkie okopowe), mak polny (zboża, głównie ozime, okopowe), maruna bezwonna (zboża jare i ozime, rzepak, okopowe), komosa biała (okopowe, zboża jare i ozime, rzepak), powój polny (zboża, głównie kukurydza, okopowe), rumian polny (okopowe, zboża, rzepak), rumianek polny (zboża, okopowe, motylkowe). Zakres działania herbicydów na chwasty z tej grupy zależy od zawartych w nich substancji aktywnych.
Podział ze względu na długość cyklu życiowego obejmuje:
Chwasty jednoroczne
Jak nazwa wskazuje, cykl ich życia trwa około roku. W tym czasie kwitną i owocują. Rozmnażają się jedynie generatywnie, czyli za pomocą nasion. W tej grupie wyróżniamy chwasty: jednoroczne jare (gorczyca polna), jednoroczne ozime (przetacznik bluszczykowy) oraz jednoroczne zimujące (gwiazdnica pospolita)
Chwasty dwuletnie
W pierwszym roku życia roślina wytwarza jedynie część wegetatywną, W trakcie zimowania obumiera jej część nadziemna. W drugim roku wydaje owoce i nasiona. Do tej grupy chwastów zalicza się wiesiołek dwuletni.
Chwasty wieloletnie
Po wydaniu nasion i owoców nie giną. Moją rozmnażać się generatywnie za pomocą rozłogów czy korzeni. Najpopularniejszymi z nich są perz właściwy i powój polny.
Popularne substancje aktywne środkach na chwasty:
Regulatory wzrostu
Związki należące do różnych grup chemicznych, o działaniu w roślinach podobnym ja kwas indolilo-3-octowy (IAA), który reguluje wzrost i rozwój roślin. Preparaty z tej grupy pobierane są zarówno przez liście jak i korzenie. Ich działanie polega na hamowaniu wzrostu pędów i korzeni.
Inhibitory wzrostu siewek
Preparaty z tej grupy hamują kiełkowanie nasion chwastów oraz rozwój pędów krótko po ich wschodach. Stosuje się je głównie doglebowo.
Inhibitory syntezy barwników
Hamują syntezę karotenoidów, chroniących chlorofil przed rozkładem pod wpływem światła, przez co następuje destrukcja barwników oraz dezorganizacja komórki i jej śmierć.
Inhibitory syntezy lipidów lub inhibitory karboksylazy acetylokoenzymu A
To środki przeznaczone do zwalczania roślin jednoliściennych rocznych i wieloletnich. Wchłaniane są przez liście i w stożkach wzrostu pędów i korzeni, gdzie hamują biosyntezę kwasów tłuszczowych, co za tym idzie wstrzymują przemiany metaboliczne oraz powodują śmierć komórek.
Super-chwasty
Super-chwasty są to rośliny uodpornione na działanie herbicydów na skutek braku lub nieprawidłowe rotacji środków ochrony roślin. Ważna jest weryfikacja środków na chwasty, czy mają w składzie te same substancje czynne oraz sposób działania. Jeśli tak, to istnieje ryzyko, że pewne grupy roślin mogą się uodpornić na działanie herbicydów. Do grupy super-chwastów należy szarłat szorstki, miotła zbożowa, chaber bławatek, czy komosa biała, które w wielu rejonach Polski uodporniły się na więcej niż jedną substancję czynną. Przy walce z wyżej wymienionymi roślinami należy ograniczyć stosowanie sulfonylomoczników.
Dowiedz się więcej o produktach do ochrony roślin firmy FMC Agro Polska oraz całościowych rozwiązaniach pomagających w optymalizacji wzrostu roślin uprawnych. Czytaj więcej
