Mączniaki – prawdziwy i rzekomy u dyniowatych. Rozpoznanie i zwalczanie.
Warzywa dyniowate są podatne na mączniaki – prawdziwego i rzekomego. Chociaż patogeny odpowiadające za występowanie tych dwóch chorób raczej nie porażają owoców, infekcje prowadzą do obniżenia ilości i jakości plonów. Jak walczyć z obiema chorobami?
Objawy mączniaków na warzywach z rodziny dyniowatych
Symptomy mączniaka prawdziwego są widoczne głównie na liściach. Na wierzchniej stronie blaszek pojawia się mączysty nalot. Czasem wyglądają jakby były pomalowane wapnem. Z czasem narośl pokrywa ogonki liściowe i pędy. Przy silnej infekcji tworzą się czarne, drobne punkty. To konidia grzyba, które odpowiadają za infekcje wtórne.
Choroba powoduje osłabienie wzrostu warzyw, co pośrednio wpływa na plon. Przy silnych infekcjach może dochodzić do zamierania roślin.
Mączniak rzekomy u dyniowatych wygląda inaczej. Z początku na liściach, na wierzchniej warstwie pojawiają się chlorotyczne plamy, które zlewają się i powiększają. Najsilniej występują przy unerwieniu blaszek liściowych. Tworzą charakterystyczne mozaiki – o różnych odcieniach zieleni i żółtego. Z czasem liście brunatnieją, a na spodniej stronie tworzy się nalot – początkowo szary, później fioletowy.
Mączniaki – jakie warunki sprzyjają występowaniu?
Infekcje obiema chorobami przez pewien czas przebiegają w sposób utajony. Objawy są najczęściej widoczne dopiero od drugiej połowy lipca. Mączniakowi prawdziwemu sprzyja sucha, słoneczna, ciepła pogoda. Mączniak rzekomy szybciej rozwija się w warunkach dużej wilgotności podłoża i powietrza. Jest częstym problemem upraw pod osłonami.
Profilaktyka ochrony warzyw przed mączniakiem prawdziwym i rzekomym
Niektóre działania profilaktyczne są wspólne przeciw obu chorobom, a także innym chorobotwórczym patogenom.
Przede wszystkim to utrzymanie czystości w uprawach i po zbiorach. W przypadku uprawy pod osłonami konstrukcje zaleca się dezynfekować, a w czasie sezonu trzeba je regularnie wietrzyć. Trzeba wybierać odmiany warzyw mało podatne na patogeny. Zainfekowane organy lub całe rośliny powinno się usuwać z uprawy. Należy zadbać o optymalne zagęszczenie – rozstawę i unikać przenawożenia azotem.
Natomiast wzmacnianie dolistne warzyw wapniem i krzemem wzmacnia ściany komórkowe, co utrudnia wnikanie i rozprzestrzenianie się grzybów.
Mączniaki – zwalczanie. Jak robić to właściwie?
„Ujawnione” mączniaki mogą narobić szkód w ciągu zaledwie kilku dni. Szybko namnażają się. Dlatego kluczowa jest szybka reakcja.
Mączniaka rzekomego zwalcza się preparatami miedziowymi i siarkowymi.
Mączniaka prawdziwego likwiduje się m.in. stosując środki ochrony zawierające difenokonazol (związek z grupy triazoli) oraz cyflufenamid (związek z grupy fenyloacetamidów). Zwykle trzeba wykonać zabiegi kilkukrotnie, w odstępach 5-7 dniowych. Do niedawna stosowano tiofanat metylowy, ale substancja aktywnie czynna została wycofana w obrotu.
Mączniak prawdziwy i mączniak rzekomy u dyniowatych to choroby, których nie wolno bagatelizować.
Brak natychmiastowych środków zaradczych może zakończyć się silną infekcją i zauważalnym spadkiem plonów.