Szkodnik
Stonka ziemniaczana
Leptinotarsa decemlineata Say
Opis agrofaga
Stonka ziemniaczana jest kosmopolitycznym chrząszczem z rodziny stonkowatych. Stanowi groźnego szkodnika plantacji ziemniaków, ale występuje również w uprawach pomidorów oraz bakłażanów. Ma tendencję do gradacyjnych pojawów oraz masowych migracji. Osobniki dorosłe osiągają długość około 10 mm.
Ciało stonki ziemniaczanej jest żółtawo lub pomarańczowo zabarwione z pionowymi czarnymi paskami na pokrywach oraz nieregularnymi czarnymi plamami na przedpleczu. Stopy oraz końce czułków są czarne. Jaja stonki są barwy żółtej o długości około 1,2 mm. Samice składają je w pakietach na spodniej stronie liści. Larwy osiągają długość około 8–10 mm i są barwy czerwonawej z czarną głową i nogami. Po bokach ciała posiadają charakterystyczne plamki również czarne.
Stonka ziemniaczana wykształca dwa pokolenia w ciągu roku.
Szkody
Naloty stonki ziemniaczanej na plantacje ziemniaka mają miejsce gdy temperatura gleby przekroczy 15˚C. Szkody w uprawach wyrządzają zarówno chrząszcze, jak i larwy. Młode larwy stonki ziemniaczanej wygryzają niewielkie otwory w liściach, a starsze larwy oraz osobniki dorosłe niszczą liście od krawędzi, aż do nerwów głównych, pozbawiając tym samym rośliny powierzchni asymilacyjnej. Następnie zjadają ogonki liściowe i pędy.
Szacuje się, że zniszczenie przez stonkę piętnastu procent powierzchni asymilacyjnej ziemniaka powoduje spadek jego plonowania średnio o trzydzieści procent. Masowe żerowanie stonki może prowadzić do utraty ponad osiemdziesięciu procent plonu. Największy wpływ na plon w przypadku odmian wczesnych ziemniaka ma żerowanie stonki w drugiej i trzeciej dekadzie czerwca, zaś odmiany późne na początku lipca.
Próg szkodliwości
Lustracja pod kątem występowania na plantacji stonki ziemniaczanej powinna być prowadzona już w maju, gdyż gdy gleba ociepli się do około 15˚C szkodniki te masowo wychodzą na powierzchnię w poszukiwaniu plantacji ziemniaka.
Próg szkodliwości stonki ziemniaczanej wynosi:
- od jednego do dwóch zimujących chrząszczy na dwadzieścia pięć roślin
- dziesięć złóż jaj przypadające na dziesięć roślin
- piętnaście larw na jednej roślinie
